
Romanya'nın ulusal havayolu Tarom ile uçmak genellikle keyiflidir—ama her havayolu gibi, bazen işler yolunda gitmeyebilir. Eğer Tarom uçuşunuz saatlerce geciktiyse, tamamen iptal edildiyse, aktarmanızı kaçırdıysanız veya fazla bilet satışı yüzünden uçağa alınmadıysanız, ne kadar sinir bozucu olduğunu bilirsiniz. İyi haber şu ki, bu sıkıntı için tazminat alma hakkınız olabilir! Bu rehberde, Tarom uçuşunuzda bir aksilik yaşarsanız ne yapmanız gerektiğini, Avrupa yasaları (AB 261/2004 Yönetmeliği) ve Montreal Konvansiyonu kapsamında yolcu olarak hangi haklara sahip olduğunuzu, €600'e kadar tazminat alıp alamayacağınızı nasıl kontrol edebileceğinizi ve kötü bir durumu nasıl en iyi şekilde değerlendirebileceğinizi anlatacağız. Ayrıca, hiçbir peşin ödeme yapmadan hakkınızı almanıza yardımcı olan Trouble Flight hizmetini tanıtacağız. Haydi, seyahat stresinizi biraz hafifletelim—belki cebinize de bir miktar geri ödeme ekleriz!
Tarom (tam adı Transporturile Aeriene Române) Romanya’nın bayrak taşıyıcı havayolu olarak hizmet veriyor. Ana merkezi Bükreş Henri Coandă Uluslararası Havalimanı (OTP). 1920’de kurulmuş ve hala aktif olan en eski havayollarından biri. Aynı zamanda SkyTeam ittifakının bir üyesi. Tarom’un uçuş ağı dev havayolları kadar geniş olmayabilir ama yine de Romanya’yı Avrupa ve Orta Doğu’daki pek çok önemli şehirle bağlıyor. Şu anda (2025 itibarıyla) yaklaşık 8 iç hat ve 19 civarında dış hat destinasyonuna uçuyor. Popüler rotalar arasında Bükreş–Londra, Bükreş–Paris, Bükreş–Roma, Bükreş–Amsterdam, Bükreş–İstanbul, Bükreş–Tel Aviv gibi şehirler yer alıyor. Ayrıca Cluj, Timișoara ve Iași gibi önemli Romanya şehirlerini başkent Bükreş ve diğer noktalara bağlıyor.
Tarom, nispeten küçük bir havayolu olduğu için özellikle Air France-KLM gibi SkyTeam üyeleriyle ortak uçuşlar düzenliyor. Yani Tarom ile seyahat ediyorsanız, Paris-CDG veya Amsterdam-Schiphol gibi büyük havalimanlarında aktarmalar yapmanız gerekebilir. Tarom dostane hizmeti ve fena olmayan zamanında kalkış performansıyla biliniyor, fakat yine de rötarlar, iptaller veya grevler yüzünden aksaklıklar yaşanabiliyor. Eğer uçuşunuzda bir problem yaşarsanız, ne yapmanız gerektiğini bilmek önemli.
En sorunsuz havayollarında bile zaman zaman uçuş problemleri yaşanabiliyor. İşte Tarom yolcularının en sık karşılaştığı sorunlar ve anlamları:
Uçuş Gecikmeleri: Geç kalkış veya varış, en sık karşılaşılan aksiliklerden biri. Eğer Tarom uçuşunuz 3 saatten fazla gecikirse, bu ciddi bir gecikme sayılır. Uzun gecikmeler planlarınızı altüst edebilir—toplantıları, etkinlikleri veya aktarmalı uçuşları kaçırmanıza neden olabilir. Tarom uçuşlarında gecikmeler; filosundaki teknik sorunlar, ekip programlamasıyla ilgili aksaklıklar veya kötü hava koşulları ya da hava trafik kontrol kısıtlamaları gibi dış etkenler nedeniyle yaşanabilir.
Uçuş İptalleri: Bu, Tarom'un uçuşu tamamen iptal etmesi anlamına gelir. Bazen bir gün önceden öğrenirsiniz, bazen de ancak havaalanına vardığınızda haberiniz olur. İptaller, mekanik sorunlar, uçuş programındaki kesintiler veya havaalanı kapanmaları gibi olağanüstü durumlar nedeniyle gerçekleşebilir. Tarom genellikle sizi alternatif bir uçuşa yönlendirmeye çalışır, ancak bu uçuş aynı gün içinde olmayabilir, hatta bir sonraki güne bile ertelenebilir.
Kaçırılan Aktarmalar: Eğer Tarom (veya partner havayolu) ile birden fazla uçuş içeren bir seyahat planınız varsa (örneğin, Yaş → Bükreş → Londra), ilk uçuştaki gecikme sizi aktarma uçuşunuzu kaçırma riskiyle karşı karşıya bırakabilir. Bu da sizi aktarma noktasındaki havaalanında mahsur edebilir. Sinir bozucu bir durum, ancak tüm uçuşlar tek bir rezervasyon altında yapıldıysa, havayolu sizi yeniden rezervasyon yapmaya yardımcı olmalı—ve eğer nihai varış noktanızda 3+ saatlik bir gecikme yaşanıyorsa, tazminat alma hakkınız olabilir.
Fazla Rezervasyon / Uçağa Alınmama: Birçok havayolu gibi, Tarom da bazen fazla rezervasyon yapar—yani, boş koltuklardan daha fazla bilet satar. Neden mi? Çünkü bazı yolcular gelmez diye hesap yapıyorlar. Ama eğer herkes gelirse ve uçakta yeterince yer yoksa, bazı yolculara ‘üzgünüz’ denir. Uçağa alınmamak, özellikle elinde onaylı bir bilet varsa, gerçekten sinir bozucu olabilir. Genellikle önce gönüllü ararlar ama kimse çıkmazsa, bazı yolcuları seçip uçuşa almazlar. Eğer başına böyle bir şey gelirse, Tarom uçuşlarında AB kuralları sana güçlü haklar tanır.
Bu gibi durumlarda, AB yönetmelikleri senin yanında çünkü Tarom, AB merkezli bir havayolu. Tarom'un kendisi de kabul ediyor ki, 3 saati aşan gecikmelerde, iptallerde, bağlantıyı kaçırdığında ya da uçağa alınmadığında, AB Yönetmeliği 261/2004 kapsamında tazminat talep edebilirsin. Peki, bu yönetmelik sana ne haklar veriyor ve nasıl talep edebilirsin? Hadi detaylara inelim.
Eğer Tarom ile uçuyorsan ve ciddi bir gecikme, iptal ya da uçağa alınmama durumu yaşadıysan, AB Yönetmeliği 261/2004 (EC 261) seni koruyan ana kanundur. Bu yönetmelik, AB içindeki, AB'ye giriş yapan veya AB'den çıkan her AB havayolu uçuşu için geçerlidir—yani her Tarom uçuşu bu kapsama girer (çünkü Tarom AB merkezlidir). İşte EC 261’in sunduğu haklar:
Standart Tazminat Miktarları: Eğer gecikme, iptal veya uçağa alınmama gibi durumlarla karşılaşırsan, sabit bir tazminat ödemesi alma hakkın var. Bu miktar uçuş mesafesine göre değişir ve kişi başına €250 ile €600 arasında değişir (bilet fiyatın ne olursa olsun). Şöyle ki:
€250 kısa mesafeli, 1.500 km’ye kadar olan uçuşlar için (örneğin, Bükreş-Kaloşvar iç hat uçuşu veya Bükreş-Roma gibi ~1.160 km mesafedeki uçuşlar).
€400 orta mesafeli uçuşlar için (1.500 km ile 3.500 km arası). Örneğin, Bükreş - Londra 2.100 km, Bükreş - Paris 1.850 km veya Bükreş - Tel Aviv ~1.590 km
€600 uzun mesafeli uçuşlar için (3.500 km ve üzeri). Tarom şu an çok uzun mesafe uçuşları (örneğin okyanus aşırı) yapmıyor ama eğer bir gün Tarom’la ya da Tarom rezervasyonu üzerinden ortak bir uçuşla böyle bir yolculuk yaparsan, bu tavan ücret olur.
Bunlar nakit tazminat tutarları. İlginç bir şekilde Tarom yolculara seçenek sunuyor: nakit (veya banka havalesi) alabilir ya da daha yüksek değerde bir Tarom seyahat çeki veya havayolu milleri tercih edebilirsin. Örneğin, Tarom’un politikası kısa uçuşlar için €250 nakit ya da €350 seyahat çeki şeklinde. Eğer Tarom’la yakın zamanda tekrar uçmayı planlıyorsan çek almak daha kârlı olabilir, ancak asla mecbur değilsin – kanunen her zaman nakit ödeme talep edebilirsin.
Ne Zaman Hak Kazanırsın?: Her gecikme veya iptal otomatik olarak tazminat anlamına gelmez. EU261 belirli koşulları ortaya koyuyor:
Son varış noktasındaki gecikme süresi en az 3 saat olmalı (iptallerde, iptalin ne kadar son dakika olduğu ve alternatif ulaşım teklif edilip edilmediği önemli).
Gecikme veya iptal havayolunun kontrolü veya sorumluluğunda olmalı. Buna teknik problemler, ekip sorunları gibi durumlar dahildir. Ancak, şu gibi olağanüstü durumlar tazminat kapsamına girmez: aşırı hava koşulları, havaalanı kapanmaları, güvenlik sorunları veya hava trafik kontrol grevleri. Bu olaylar havayolu tarafından önlenemez olduğu için tazminat ödemeleri zorunlu değildir.
Uçuş iptalleri konusunda, eğer Tarom sana en az 14 gün önceden haber verdiyse, ne yazık ki tazminat alamazsın (çünkü planlarını ayarlamak için yeterli zamanın vardı, ama bilet ücretini geri alma veya başka bir uçuşa yönlendirilme hakkın var). Eğer bildirim süresi 14 günden azsa, tazminat alma ihtimalin oldukça yüksek ancak seni neredeyse aynı varış saatine sahip başka bir uçuşa yönlendirdilerse, durum değişebilir. İptal bilgisi sana ne kadar geç verilirse, tazminat senaryoları o kadar lehine olur.
Uçuşa alınmama durumu (fazla bilet satılması veya düşük bir sınıfa kaydırılma) nedeniyle gerçekleştiyse, koltuğundan gönüllü olarak vazgeçmediğin sürece tazminata hak kazanırsın. (Eğer gönüllü olarak bir hediye çeki ve sonraki uçuş için yer değiştirirsen, nakit tazminattan feragat etmiş olursun – yani, verilen teklifi kabul etmeden önce iyi düşün).
Bir geçerli rezervasyon/bilet sahibi olmalı ve zamanında check-in yapmış olmalısın (genellikle kalkıştan en az 45 dakika önce, eğer uçuş tamamen iptal edilmemişse).
Bakım Hakkı: Tazminatın yanı sıra, EU261 düzenlemesi gereği havayolu, uzun gecikme veya iptal sırasında sana yardımcı olmak zorunda. Yani, Tarom sana yiyecek ve içecek sağlamalı ve eğer geceyi havalimanında geçirmek zorunda kalırsan, otel konaklaması ve otel ulaşımı ayarlamalı – ya da bunu zamanında sağlamazsa, makul masraflarını karşılamalı. Uçuş aksaması süresince yaptığın harcamaların (yemek, taksi, otel) faturalarını sakla, çünkü bunları geri talep edebilirsin. Hava koşulları nedeniyle gecikme yaşansa bile (tazminat ödenmese de) havayolu yine de bakım sağlamalıdır.
Bağlantı Uçuşları Koruma Altında: Eğer Tarom ile aktarmalı bir uçuşunuz varsa ve ilk uçuştaki gecikme nedeniyle nihai varış noktanıza 3 saatten fazla geç ulaşıyorsanız, tıpkı direkt uçuş gecikmelerinde olduğu gibi tazminat talep edebilirsiniz. Mesafe hesaplanırken tüm yolculuk dikkate alınır. Örneğin, Cluj'dan Bükreş'e, oradan Amsterdam'a tek rezervasyonla uçuyorsanız ve Cluj-OTP bacağındaki gecikme yüzünden bağlantıyı kaçırıp Amsterdam'a 5 saat geç varıyorsanız, bu tek bir talep olarak sayılır (mesafe ~1.850 km, yani €400 hak ediyorsunuz). Tarom, ilk uçuşun kısa olduğu iddiasında bulunamaz – önemli olan tüm yolculuğun gecikmesidir.
Bunu da aklınızda bulundurun: Yeniden yönlendirme durumlarında tazminat tutarı %50 azaltılabilir. Eğer Tarom size alternatif bir uçuş sunarsa ve nihai varış noktanıza daha az bir gecikmeyle ulaşırsanız (örneğin, uzun bir rotada 5 saat yerine 3.5 saat gecikme yaşarsanız), ödenecek miktar yarıya düşebilir. Ancak, net uzun gecikmeler veya büyük varış gecikmelerinde genellikle tam tutar ödenir.
EU261 haklarınızı bilmek sizi güçlendirir – yaşadığınız aksaklığın maddi bir karşılığı var ve kanun sizin yanınızda. Şimdi, spesifik Tarom uçuşunuzun tazminat kriterlerini karşılayıp karşılamadığını ve ne kadar talep edebileceğinizi nasıl belirleyebileceğinizi inceleyeceğiz.
Zorlu bir seyahat gününden sonra, muhtemelen “Gerçekten bunun için para alıyor muyum?” diye merak ediyorsunuzdur. Tarom'dan tazminat alıp alamayacağınızı kontrol etmek için şu adımları ve ipuçlarını değerlendirin:
1. Temel Bilgileri Gözden Geçirin: Neler yaşandığını düşünün:
Gecikme ne kadar sürdü? Eğer 3+ saat geç varış yaptıysanız, bu iyi bir işaret olabilir.
Sana bir sebep söylediler mi? Tarom, gecikmenin nedenini açıklamış olabilir (teknik sorun, “operasyonel zorluklar”, hava durumu vs.). Eğer hava koşulları kötüydü ya da ATC grevi vardıysa, tazminat muhtemelen geçerli olmayacaktır. Ama teknik bir arıza ya da ekip kaynaklı bir problemse, büyük ihtimalle hak kazanıyorsun.
İptalden ne zaman haberdar oldun? Eğer uçuşun iptal edildiğini 2 haftadan daha önce öğrendiysen, tazminat hakkın yok (ama yeniden rezervasyon ya da geri ödeme teklif edilmiş olmalı). 14 günden az bir süre kala iptal edildiyse, alternatif uçuş (eğer sunulduysa) seni orijinal programa kıyasla çok geç varış noktasına ulaştırıyorsa tazminat alabilirsin.
Bağlantılı uçuşunu kaçırdın mı? Eğer cevabın evetse, nihai varış noktasındaki toplam gecikmeyi not et.
Uçağa alınmadın mı? Eğer istemeden uçuşundan çıkarıldıysan, kesinlikle tazminat hakkın var (tabii ki zamanında havalimanında olduysan ve gerekli belgelerin tamamsa).
2. Tazminat Hesaplayıcıyı Kullan: En hızlı şekilde hakkını kontrol etmenin yolu bir online tazminat hesaplayıcısı kullanmak. Örneğin, Trouble Flight’ın tazminat hesaplayıcısı ile Tarom uçuş numaranı, tarihini ve yaşananları girerek saniyeler içinde EU261’e uygun olup olmadığını ve ne kadar alabileceğini görebilirsin. Özellikle mesafe ya da spesifik AB kurallarını tam bilmiyorsan bu araç çok işine yarayacaktır.
3. Tarom ile İletişime Geç (Ya da Bir Uzmanın İşini Yapmasına İzin Ver): Eğer hak kazanıyorsan, önünde birkaç seçenek var:
Kendi Başına Talep: Tarom'un müşteri hizmetleriyle direkt iletişime geçerek tazminat talebinde bulunabilirsin. Uçuş detaylarını paylaş, yaşadığın sorunu anlat ve özellikle EU261 tazminat talebi olduğunu vurgula. Tarom’un web sitesinde tazminat başvurusu için özel bir bölüm bile var. Unutma, rezervasyon onayı, biniş kartı, gecikme kanıtı (onay mektubu ya da varış saati ekran görüntüsü), harcamalar için fiş gibi belgeleri eklemek önemli. Sonrasında… sabırlı olmalısın. Havayolları yanıt vermek veya ödeme yapmak için haftalar, hatta aylar sürebilir. Tarom sana kupon ya da mil teklif edebilir – ama sen nakit talep edebileceğini unutma!
Bir Talep Hizmeti Kullan: Bütün bu uğraş sana fazla geldiyse veya Tarom yanıt vermiyorsa, Trouble Flight gibi hizmetler devreye girebilir. Bu şirketler havayolu ile tüm görüşmeleri senin adına yürütmekte uzmanlaşmış. Onlara uçuş bilgilerini verip bir yetkilendirme imzalarsan, senin adına tazminat sürecini başlatırlar. Trouble Flight mesela “Kazanmadan ücret yok” sistemiyle çalışıyor – yani baştan hiçbir ödeme yapmazsın, sadece tazminatı kazandıklarında ücret alırlar. Komisyon oranı tazminatın %25’i + KDV olarak kesilir. (Örneğin, €400 tazminat alırsan, €100 + KDV kesilir, yani sana ~€300+ kalır.) Eğer havayolu işi yokuşa sürer ve hukuki işlem gerekirse, ek bir yasal ücret uygulanabilir – Trouble Flight toplam komisyon oranını tazminatın %50’si (KDV dahil) ile sınırlandırır. Kesinti yüksek görünse de, sonuçta hâlâ tazminatın yarısını alırsın ve bu hizmet olmadan belki hiç ödeme alamazsın. En büyük avantajı mı? Hiç stres yaşamazsın – tüm evrak işlerini, pazarlıkları ve gerekirse mahkeme sürecini onlar yönetir.
4. Zaman Sınırlarını Takip Et: Hak talebinde bulunmak için çok fazla bekleme! EU261 kapsamında Romanya’da (Tarom’un merkezi) tazminat talepleri genellikle uçuş tarihinden itibaren 3 yıl boyunca geçerli, ama ne kadar erken o kadar iyi. Trouble Flight veya başka bir hizmet aracılığıyla ilerlemek istiyorsan, havayolu şirketiyle daha önce bir anlaşma yapmadığını kontrol etmen önemli.
Bu noktaları gözden geçirerek hak talebinde bulunup bulunmaman gerektiğini kolayca anlayabilirsin. Birçok yolcu, kendilerine €250, €400 ya da €600 tazminat hakkı doğduğunun farkında bile değil – birkaç dakikanı ayırıp kontrol etmek kesinlikle buna değer!
Bunu daha somut hale getirmek için işte bazı Tarom uçuş rotaları ve olası tazminat miktarları EU261 kapsamında:
Bükreş (OTP) - Londra (LHR) – Mesafe yaklaşık 2,100 km. Eğer uçuş 3+ saat gecikmiş veya son dakika iptal edilmişse, €400 tazminat hakkın var.
Bükreş (OTP) - Paris (CDG) – ~1,850 km. Büyük bir gecikme veya iptal durumunda €400 alabilirsin.
Bükreş (OTP) - Roma (FCO) – ~1,160 km. Bu kısa mesafe kategorisine giriyor, dolayısıyla tazminat €250.
Bükreş (OTP) - Tel Aviv (TLV) – ~1,590 km. Tel Aviv AB dışında olsa da, Tarom AB merkezli bir havayolu olduğu için uçuş mesafesi €400 kategorisinde.
Cluj (CLJ) - Bükreş (OTP) – ~308 km (Romanya iç hat). Eğer bu kısa uçuş 3 saatten fazla gecikirse (nadir ama imkansız değil), €250 tazminat alabilirsin.
Not: Bu miktarlar kişi başı. Yani sen ve seyahat arkadaşın aynı mağduriyeti yaşadıysanız, ikiniz de tam tazminat hakkına sahipsiniz.
Artık ne alabileceğinizi ve nasıl talep edeceğinizi bildiğinize göre, Tarom uçuşunuzun aksaması durumunda günü en iyi şekilde geçirmenize yardımcı olacak bazı seyahat ipuçlarını paylaşalım.
Uçuşunuzun aksaması seyahat planlarınızı bozabilir, ancak birkaç akıllı strateji işleri kolaylaştırabilir hatta avantaja çevirebilir. İşte geciken, iptal edilen veya bağlantıyı kaçırdığınız bir Tarom uçuşuyla başa çıkmanız için bazı pratik ipuçları:
Sakin Kal ve Bilgi Al: Öncelikle panik yapma. Hemen bir danışma noktasına veya görevli personele giderek bilgi iste. Gecikme veya iptal sebebi nedir? Hava durumu gibi genel bir durum mu, yoksa uçağınıza özel bir sorun mu? Sebebi öğrenmek plan yapmanı kolaylaştırır (ve daha sonra tazminat talebinde bulunurken işine yarar). Tarom görevlileri seni hakların konusunda bilgilendirmeli—eğer uzun süre beklemek zorunda kalıyorsan yemek veya konaklama hakkın olabilir.
Yeni Uçuş Seçenekleri (Diğer Havayollarını Sorun): Eğer uçuşunuz iptal olduysa veya büyük bir gecikme yaşadıysanız, Tarom sizi varış noktanıza ulaştıracak ilk müsait uçuşa yönlendirmelidir. Bu bazen bir sonraki Tarom uçuşu olabilir (örneğin, günde tek sefer düzenlenen bir rota için ertesi gün). Ama burada alternatif çözümler için nazikçe ısrar edebilirsiniz. Tarom, SkyTeam üyesi olduğu için, sizi bir ortak havayolunun uçuşuna yerleştirebilir. Örneğin, Bükreş-Amsterdam uçuşunuz iptal olursa, Tarom sizi bir sonraki KLM uçuşuna kaydırabilir. Hatta ittifak dışında kalan havayollarıyla yapılan anlaşmalar da var – diyelim ki acilen Londra'ya gitmeniz gerekiyor ve Tarom'un seçenekleri sınırlıysa, British Airways veya Wizz Air gibi bir başka havayolunun uçuşuna yerleşme ihtimaliniz olup olmadığını sorun. Burada önemli olan, belirli bir zamana kadar ulaşmanız gerektiğini açıkça ifade etmek. Havaalanındaki görevliler bazen küçük mucizeler yaratabilir, yeter ki talebinizi kibarca dile getirin.
Yakındaki Havalimanları Düşünün: Bazen farklı bir havalimanından uçmak işleri kolaylaştırabilir. Diyelim ki Bükreş'e kar bastırdı ya da Tarom’un OTP’den kalkacak tüm uçuşları yarına kadar dolu. Budapeşte, Sofya veya Viyana gibi yakın merkezlerden uçuş olup olmadığına bir göz atabilirsiniz. Radikal bir çözüm gibi görünse de zaman sizin için kritikse (örneğin, önemli bir toplantıya veya etkinliğe yetişmeye çalışıyorsanız), alternatif bir havalimanına 6 saatlik tren veya araba yolculuğu yapmak, Bükreş’te 24 saat beklemekten daha hızlı olabilir. Mesela, Batı Avrupa’ya ulaşmanız gerekiyorsa ve Bükreş’ten hiçbir uçuş kalkmıyorsa, Budapeşte veya Viyana üzerinden hızlı bir uçuş alternatif olabilir. Mümkünse havayolu şirketi ile iletişim kurun – bazen Tarom, büyük çaplı aksaklıklar sırasında biletinizi başka bir şehirden farklı bir taşıyıcıya yönlendirebilir. Eğer yönlendirme olmazsa, başka bir havalimanından yeni bir bilet alabilirsiniz, ancak maliyetleri ve zahmeti göz önünde bulundurmalısınız. (Unutmayın, iptal Tarom’un hatasıysa, Montreal Konvansiyonu kapsamında veya “zarar” olarak ek seyahat masraflarınızı geri alma hakkınız olabilir. Bunun detaylarına birazdan değineceğiz.)
Alternatif Ulaşım Seçeneklerini Bil: Kısa mesafeli uçuşlarda iptaller yaşanırsa, tren veya otobüs gibi seçenekler hayat kurtarabilir. Mesela, Bükreş - Kişinev uçuşun iptal olduysa ve bir an önce gitmen gerekiyorsa, gece treni seni sabaha yetiştirebilir. Romanya içinde bir uçuş iptal edilirse, tren veya araç kiralama gibi çözümlerle seyahatine devam edebilirsin. Bu alternatifleri kullanman, uçuş haklarını kaybettiğin anlamına gelmez – farklı bir ulaşım yöntemi seçsen bile tazminat talep etme hakkın devam eder. Yeter ki uçuşun iptal olduğuna dair kanıtları sakla. Plan B seni yolda tutarken, Plan A (tazminat talebin) daha sonra devreye girecek.
Tüm Belgeleri ve Fişleri Sakla: Bu çok önemli. Boarding pass veya e-biletini sakla ve Tarom’dan iptal veya gecikme teyidi aldığından emin ol. Genelde havayolu firmaları bu tür belgeleri verir, eğer verilmezse talep et. Ayrıca, gecikmeden dolayı yaptığın harcamaların fişlerini muhafaza et: yemek, içecek, otel masrafları, taksi, telefon görüşmeleri – yani aksaklık nedeniyle cebinden çıkan her şeyi. EU261 kapsamında, Tarom makul harcamaları geri ödemeli. Eğer Tarom sana yemek kuponu veya otel sağlamazsa, kendini rahat ettirmek için mantıklı harcamalar yapmaktan çekinme ve bunları daha sonra talep et. Fişlerin olduğunda geri ödeme süreci çok daha kolay olur.
Kibar ama Kararlı Ol: Havayolu çalışanları düzensiz operasyonlarda oldukça stresli olabilir. Sakin ve nazik olman, onlardan daha iyi hizmet almanı sağlar. Ama bu demek değil ki haklarını savunmaktan kaçınmalısın: "EU261'in geçerli olduğunu düşünüyorum" veya "Konaklama masraflarım karşılanacak mı?" gibi sorularla konuyu gündeme getirebilirsin. Bilinçli olduğunu göstermek, genellikle daha iyi bir hizmet almanı sağlar. Hukuk uzmanı olman gerekmiyor, temel bilgileri bilmek yeterli!
Bu ipuçları sayesinde seyahat kabuslarını ufak tefek aksiliklere dönüştürebilirsin. Mesela, hava yolu şirketinin hesabına Bükreş'te beklenmedik bir gece geçirebilir ve ertesi gün evine dönerken bir de tazminat çekini cebine koyabilirsin. Ya da hiç aklına gelmeyecek bir şehir üzerinden yeni bir rota keşfedip beklemekten daha hızlı varabilirsin. Özetle, işin püf noktası biraz proaktif olmak.
Tarom bir AB havayolu şirketi olduğu için odak noktamız AB yasaları oldu. Peki ya Avrupa dışındaki uçuşlarda ya da seyahatin sırasında AB üyesi olmayan havayolu ortaklarında sorun yaşarsan? İşte o noktada Montreal Sözleşmesi devreye giriyor. Montreal Sözleşmesi, dünya çapında 135'ten fazla ülkede yürürlükte olan ve uluslararası uçuşlar için temel yolcu haklarını belirleyen küresel bir anlaşma. AB261 kadar net ve cömert olmasa da bilmekte fayda var:
Kapsam: Montreal Sözleşmesi, gecikmeler, iptaller ve bagaj sorunlarını küresel ölçekte kapsar. AB261'in otomatik sabit tazminat ödemelerinden farklı olarak Montreal, zarar esasına dayalı bir sistem kullanır. Yani, eğer bir uçuş aksaklığı nedeniyle finansal kayıplar yaşarsan, bunların geri ödemesini talep edebilirsin. Örneğin, uzun bir gecikme yüzünden geri ödemesi olmayan bir otel rezervasyonunu veya önceden ödediğin bir turu kaçırırsan, bu masrafları talep edebilirsin. Ya da bagajın ciddi şekilde geciktiği için yeni kıyafetler ve temel ihtiyaçlarını almak zorunda kalırsan, bu da tazminat kapsamına girer.
Tazminat Limitleri: Montreal'de öyle yuvarlak euro rakamları yok; bunun yerine SDR (Özel Çekme Hakları) denen bir para birimi kullanılıyor. Basitçe anlatmak gerekirse, uçuş gecikmelerinde tazminat limiti yaklaşık 5.346 SDR, yani kabaca 7.000–8.000 USD (yaklaşık 6.000–7.500 €) civarında. Ama unutma, bu maksimum rakam—yani büyük kayıplar yaşanırsa ve bunları belgelerle kanıtlayabilirsen geçerli oluyor. Bagaj kaybı/hasarı için limit daha düşük, yaklaşık 1.288 SDR (kabaca 1.500 €). Montreal’de belirli bir tazminat yok; yani EU261 gibi otomatik bir ödeme almıyorsun. Burada, yaşadığın maddi kaybı belgelemek zorundasın.
Tarom Yolcuları İçin Ne Zaman Geçerli?: Eğer Tarom ile tamamen AB sınırları dışında bir uçuş yapıyorsan (örneğin, Tarom’un AB dışındaki iki nokta arasında operasyonu olsaydı—ki genelde böyle bir şey yapmıyor, ama seyahatin sırasında partner bir hava yoluyla uçtuysan), Montreal kuralları senin için devreye girebilir. Ayrıca, gecikme hava durumu gibi EU261’in “olağanüstü durum” sayıp tazminat vermediği bir sebepten kaynaklanıyorsa, Montreal’e göre yine de gerçek kayıpların için başvuru yapabilirsin—tabii hava yolu hatalıysa veya gecikmeyi önlemek için yeterli önlemleri almadıysa. Pratikte, AB yolcuları daha kolay ve garanti olduğu için EU261’e yöneliyor. Ama Montreal, ek talepler için faydalı olabilir—mesela Tarom uçuşunun gecikmesi yüzünden gemi turunu kaçırdıysan veya pahalı bir safari rezervasyonun yandıysa. EU261 sana 250–600 € gibi bir tazminat verirken, Montreal (belgelerle kanıtlayabilirsen) kaçırdığın etkinliğin maliyetini de karşılayabilir—tabii SDR limitine kadar. Süreç biraz daha karmaşık; genellikle hava yolu şirketinin tazminat departmanına yazman veya hukuki adımlar atman gerekebilir. Ama sonuçta bu hak mevcut.
Özetle, Montreal Konvansiyonu havayolu sorunlarında küresel çapta bir güvence gibi çalışıyor. Yani, EU261 gibi yerel bir yasa olmasa bile, havayolları hatalarından dolayı belirli bir sorumluluk taşıyor. Özellikle bagaj konusunda: Eğer Tarom valizinizi kaybeder ya da zarar verirse, Montreal Konvansiyonu ne talep edebileceğinizi belirleyen çerçevedir (bu yüzden bagaj PIR raporlarını ve kaybolan eşyalar listesini saklamayı unutmayın). Ama uçuş gecikmeleri ve iptalleri için Tarom yolcuları daha çok EU261 haklarına dayanıyor, çünkü bunlar genellikle daha az uğraşla tazminat almanızı sağlıyor.
Şimdiye kadar, haklarınızı öğrendiniz—Tarom uçuşunuz planladığınız gibi gitmediğinde ne talep edebileceğinizi biliyorsunuz. Sonraki adım ise bu tazminatı gerçekten almak. Elbette talebi kendiniz de oluşturabilirsiniz, ancak süreç bazen zaman alıcı olabilir. Havayolları cevapları geciktirebilir, geçerli talepleri “olağanüstü durumlar” gerekçesiyle reddedebilir (aslında böyle olmadığında bile) veya nakit yerine size hediye çeki vermeye çalışabilir. Havayolu bürokrasisiyle mücadele etmek için vaktiniz ya da sabrınız yoksa, işte burada Trouble Flight devreye giriyor.
Trouble Flight, özellikle bu tür taleplerle ilgilenen profesyonel bir uçuş tazminat hizmetidir. İşte Tarom uçuşunuzla ilgili sorunlar için neden onların yardımını düşünebilirsiniz:
Kolay Tazminat Hesaplayıcısı: Trouble Flight, ücretsiz bir çevrimiçi araç sunarak tazminatınızı hızlıca kontrol etmenizi sağlıyor. Yapmanız gereken tek şey uçuş numaranız ve tarihini girmek; bu sistem EU261 kapsamında uygun olup olmadığınızı ve ne kadar alabileceğinizi hemen gösteriyor. Anında netlik sağlıyor.
Önden Ödeme Yok: Trouble Flight’in sunduğu hizmet, kazan-kazan modeliyle çalışıyor. Yani havayolundan tazminatınızı almazlarsa sizden hiçbir ücret talep edilmiyor. Boşa para harcama riski yok. Trouble Flight, Tarom ile iletişime geçiyor, başvurunuzu eksiksiz şekilde sunuyor ve süreci takip ediyor.
Uzman Müzakereciler: Bu işin arkasındaki ekip, hukuki detayları ve havayollarının ödeme yapmamak için kullandığı taktikleri çok iyi biliyor. Eğer Tarom gecikmenizin olağanüstü sebeplerden kaynaklandığını iddia ederse, Trouble Flight ekibi delillere dayanarak bu durumu sorgulayabilir. Daha önce sayısız benzer dava ile uğraştıkları için sizin adınıza nasıl etkili şekilde savunma yapacaklarını çok iyi biliyorlar.
Gerekirse Hukuki Destek: En iyi senaryoda, Tarom birkaç e-posta ile tazminatınızı öder. Ama haklı bir talebi reddederse, Trouble Flight işi bir adım ileriye taşıyabilir. İş birliği yaptıkları avukatlar sayesinde yasal yollara başvurabilir ve haklarınızı sonuna kadar savunurlar. Tek başınıza bir havayolu şirketine dava açmak hem göz korkutucu hem de pahalı olabilir. Ancak bu hizmet sayesinde tüm zorluklar onlar tarafından yönetilir – ve ekstra ücret yalnızca dava kazanılırsa alınır. Trouble Flight'in ücret politikası son derece şeffaf: Standart komisyon, tazminatınızın %25'i + KDV'dir. Eğer dava açmak gerekirse ek bir ücret (%25 daha) uygulanır, toplamda KDV dahil en fazla %50 ile sınırlandırılır. Yani ne olursa olsun tazminatınızın yarısından fazlası asla alınmaz ve siz de hakkınızı elde etmiş olursunuz. Kısacası, mahkemede kaybetme riskini onlar üstleniyor; dava kazanılmadıkça ödeme yapmazsınız.
Hem Zamandan Hem Stresden Tasarruf Edin: En büyük avantajlardan biri, ne kadar zaman ve sinir harcamaktan kurtulacağınız. Dava dosyanızı teslim ettiğiniz anda, hayatınıza devam edip sadece güncellemeleri bekleyebilirsiniz. Birçok yolcu, bu rahatlığı komisyon ücretine değer buluyor. Ayrıca, eğer form doldurmaktan, resmi mektuplarla uğraşmaktan hiç hoşlanmıyorsanız, birinin sizin yerinize bunu yapması tam bir nefes alma fırsatı.
Diyelim ki Bükreş'ten Londra’ya Tarom uçuşunuz son dakika iptal oldu. Önemli bir toplantıya yetişmek için başka bir havayolundan yeni bilet almak zorunda kaldınız ve o yeni uçuş için 300€ harcadınız (Montreal Sözleşmesi kapsamında bunu talep edebilirsiniz). Üstüne, iptal nedeniyle EU261 kapsamında 400€ hakkınız var. Önümüzdeki aylar boyunca Tarom ile e-posta trafiğiyle uğraşmak yerine, her şeyi Trouble Flight’a gönderebilirsiniz. Onlar sizin adınıza 400€’luk EU261 tazminatını takip eder, hatta o ekstra 300€’luk masrafı geri almanız konusunda size rehberlik edebilirler. Kazanırlarsa, siz yalnızca onların hizmet bedelini düştükten sonra paranızı alırsınız—ve Tarom’u kovalamak zorunda kalmazsınız. Kazanamazlarsa, size hiçbir maliyeti olmaz.
Burada amaç sizi zorla hizmete yönlendirmek değil, böyle bir yardımın var olduğunu bilmenizi sağlamak. Eğer durumunuz karmaşıksa ya da Tarom talebinizi görmezden geliyorsa, artık işi profesyonellere bırakmanın vakti gelmiş olabilir.
Seyahat planlarının altüst olması hiç kimsenin hoşuna gitmez. Geciken ya da iptal edilen bir Tarom uçuşu, planlarını bozabilir, stres yaratabilir ve hatta ekstra masrafa neden olabilir. Ama haklarını ve elindeki imkanları bildiğinde, tatsız bir durumu lehinize çevirebilirsin. Unutma, AB yasalarına göre çoğu zaman tazminat alma hakkına sahipsin—bu da yaşadığın sıkıntının biraz olsun telafi edilmesi demek. Kısa bir uçuş için 250 € ya da uzun bir yolculuk için tam 600 € fark etmez, hakkını almak, 'benim zamanım önemli' demenin en net yolu. Ve bu açgözlülük değil—bu kurallar tam da havayollarının yolcuların zamanına saygı göstermesini sağlamak ve işler ters gittiğinde seni korumak için var.
Eğer Tarom ile sorunlu bir uçuş yaşadıysan, iç geçirip geçiştirme! Haklarını kontrol et, belki düşündüğünden daha fazlasını alabilirsin. Belgelerini sakla, Avrupa ve uluslararası düzenlemelerin seni koruduğunu bil ve yolculuk aksaklıklarını yönetmek için verdiğimiz ipuçlarını kullan. Eğer kafan karışırsa ya da süreci yönetmekte zorlanırsan, Trouble Flight gibi hizmetler, seyahat sıkıntını haklı bir tazminata dönüştürmen için yanındadır.
Sonuçta, Tarom’dan uçuş tazminatı almak sadece parayla ilgili değil—havayollarını hesap verebilir kılmak ve yolculuğuna biraz kontrol geri kazandırmakla ilgili. Güvenli yolculuklar dilerim, umarım bundan sonra uçuşların sorunsuz geçer… ama olmazsa, artık ne yapman gerektiğini biliyorsun!