
Hayal et: Keyifli bir hafta sonu kaçamağı için Barselona planı yaptın, aklında tapaslar, güneşli sokaklar... Kapıdaki görevli bir anda adını çağırıyor. "¡Buen viaje!" demesini beklerken korkulan cümle geliyor: "Üzgünüz, uçak dolu. Gönüllü arıyoruz." O çoktan ödediğin koltuk, artık yok. Çünkü havayolu, uçakta olan yerlerden daha fazla bilet satmış! Overbooking, havayollarının uçakları dolu tutup kârlarını maksimize etmek için oynadığı bir kumar. Çoğu zaman plan işe yarıyor, bazen ise bizim gibi yolcular için tam bir felakete dönüşüyor.
Havayolları, geçmiş verileri baz alarak kaç kişinin uçağa binmeyeceğini tahmin ediyor. EasyJet de aynı yöntemi kullanıyor. Ancak hesap biraz şaşınca, fazla gelen yolcular kapıda kalıyor. İstersen gönüllü olup havayolunun teklifini kabul edebilirsin (genelde bir kupon ve sonraki uçuş), ama eğer kabul etmezsen ve zorla uçaktan çıkarılırsan işler karışıyor—ama aynı zamanda ciddi bir tazminat fırsatı da doğabilir!
AB Yönetmeliği 261/2004, Avrupa’da (AB/EEA/BK) herhangi bir havayoluyla yapılan kalkışları ve Avrupa’ya yapılan uçuşları kapsıyor—eğer uçuşu gerçekleştiren şirket AB merkezliyse. EasyJet, İngiltere merkezli olduğundan Avrupa’ya dokunan her uçuş bu kurallara tabi. Eğer rezervasyonun kesinleşmiş, zamanında check-in yapmış ve güvenlik ya da kötü davranış nedeniyle değilse uçağa alınmamışsan, EasyJet sana:
En erken uçuşa yönlendirme, daha ileri bir tarihte sana uygun yeni uçuş veya tam iade seçeneklerini sunmak zorunda.
Beklerken yemek, içecek ve iki ücretsiz arama ya da e-posta sağlamak zorunda. Geceyi bekleyerek geçirmek mi gerekiyor? Otel, transferler ve güzel bir kahvaltı hakkın.
Mesafe farkına göre €250, €400 veya €600 nakit tazminat alma hakkın var—tabii eğer son varış noktanı iki saatten daha kısa bir gecikmeyle ulaşırsan (ki aşırı rezervasyonda nadir görülür).
Trouble Flight, havayolları işleri yokuşa sürdüğünde, seni evrak işlerine boğduğunda veya e-postalarına yanıt vermediğinde o paranın peşine düşmek için var. En güzel tarafı? Kazanamazsak, ödeme de yok. Detayları birazdan.
Bazen kapıdaki kaos başlamadan önce işaretler ortaya çıkar:
“Uçuş dolu – satışta koltuk yok.” Bu normal. Ama uygulamada “Havalimanında: gönüllü ol ve tazminat al” yazıyorsa, bil ki fazla bilet satmışlar.
Kapı görevlilerinin uzun uzun, birçok dilde anons yaparak gönüllü araması.
Koltuk numarası olmayan biniş kartları (“Görevliye danışın”). Büyük kırmızı bayrak!
Eğer gönüllü çağrısını duyarsan ve esneksen, sıkı pazarlık yap. Nakdi tercih et, kuponları değil. Sonraki uçuş ertesi günse, konaklama talep et. Planların sıkışıksa veya teklif cılızsa, taviz verme. Belki daha iyi bir teklif sunarlar—ya da başka birini seçerler.
Eğer zorla uçuş dışı kalırsan, EU261 haklarını asla feragat etme. Havayolları bazen ufak bir kupon veya hızlı bir havale karşılığında senden feragat imzası ister. Verilen tutar, resmi tazminat + ekstra masrafları aşmadıkça imza atmamak en iyisi.
Her ekranı, biniş kartını ve kuyruğu fotoğraflamayı unutma. Kapı görevlisine neden uçuşa alınmadığını sor ve isimleri not al. Alternatif uçuşlar için yaptığın ekran görüntüleri de, varış noktan için makul adımlar attığını kanıtlamaya yardımcı olabilir. Ne kadar fazla kanıt, o kadar güçlü talep.
Ucuz havayollarının uçuş ağı garip saatlerde seyrek olabilir. EasyJet’in bir sonraki seçeneği berbatsa, şunlara göz at:
Yakındaki havalimanları. Milan’da hem Malpensa hem de Bergamo var; eve dönüş için biri işe yarayabilir. Mevzuat, EasyJet seni sonunda “varış şehir bölgesi”ne ulaştırdığı sürece seni korur, bu yüzden şehre ulaşım için aldığın otobüs ya da tren biletlerinin fişlerini sakla.
Tam hizmet veren alternatifler. O parlak turuncu biniş kartın, daha hızlı bir havayolu seçmene engel değil. Eğer kendi cebinden ödeme yaparsan, orijinal havayolu zamanında yeniden yönlendirme sağlayamadığında makul sınırlar içinde ücretini geri talep edebilirsin.
Kara ulaşımı. 400 km’den kısa mesafelerde hızlı tren veya gece otobüsünü düşün. Bazen yarınki uçuşu beklemekten daha hızlı olabilir.
Hangi planı seçersen seç, EasyJet’in uygun yeniden yönlendirmeleri olmadığını belgelemeyi unutma (ekran görüntüleri lazım!) ve tüm fişleri sakla.
Bunu sana inandırmaya bayılırlar ama EU261 bilet fiyatını hiç mention etmiyor. İster €19 ister €199 ödemiş ol, tazminat oranları sabittir.
Hayır. Bakım ve yardım zorunludur; bunlar parasal tazminattan tamamen ayrı. O sandviçi gönül rahatlığıyla kabul et.
Sadece varış süren kısa mesafelerde iki saatten az (veya uzun mesafelerde üç/dört saatten az) olursa. Aşırı rezervasyon genellikle daha uzun gecikmelere yol açar, bu yüzden gerçek varış saatlerini kontrol et.
Hadi dürüst olalım: kendin de bir talep gönderebilirsin. EasyJet’in online formu bile var. Ama gerçek dünyada şunlar oluyor:
Cevap vermeleri haftalar sürüyor.
Cevap olarak “olağanüstü durumlar” bahane ediliyor ya da daha önce hiç duymadığın gizli maddeler öne sürülüyor.
Sen itiraz ediyorsun, onlar oyalıyor.
Hukuki işlem başlatmakla tehdit ediyorsun.
Birden sessizliğe bürünüyorlar.
Bu sırada iş, aile ve belki de son dakika yakaladığın pahalı trenin kredi kartı borcu arasında koşturuyorsun. Trouble Flight’ın avukatları, yolcu hakları konusunda uzman. Her boşluğu, her mahkeme kararını ezbere biliyorlar ve havayollarını mahkemeye taşımaktan hiç çekinmiyorlar. Önceden hiçbir ödeme yapmıyorsun ve kesintilerden sonra bile tek başına mücadele etsen alacağından daha fazla—ve kesinlikle daha hızlı—paranı alıyorsun.
Adım 1 – Hesaplama. Uçuş numaranı ve tarihini gir. Anında tahmini bir sonuç görüyorsun (kesin bir vaat değil ama genellikle tam isabet).
Adım 2 – Belgeleri yükle. Biniş kartı, pasaport taraması, belki bir yemek fişi. İşte bu kadar.
Adım 3 – Rahatla. Biz EasyJet’in peşine düşüyoruz. Eğer hızlıca ödeme yaparlarsa (evet, bazen mucizeler gerçekleşir), ödülün yaklaşık %75’ini KDV hariç alıyorsun. Dava açmamız gerekirse, Hukuki İşlem Komisyonu devreye giriyor, ama yine de hiçbir uğraş vermeden toplam ödemenin yaklaşık yarısını cebine koyuyorsun.
Adım 4 – Para hesabına yatıyor. Direkt banka hesabına, ister euro ister yerel para biriminde. Sonunda eksik kalan tapaslara kadeh kaldırabilirsin!
Kraków’dan iki arkadaş, Amsterdam’da bir müzik festivaline gitmek için Cuma akşamı EasyJet bileti aldı. Kapıda kaos, altı gönüllü lazım, sadece dört kişi çıkıyor. Polonyalı ikili uçağa alınmıyor. Havayolu otel + ertesi sabah uçuş teklif ediyor, ama bu yarı yarıya festival kaçırmak demek. Hemen uygulamaya giriyorlar, iki saat içinde komşu havalimanından başka bir uçuş buluyorlar. Bayağı pahalı ama yine de gidiyorlar.
Trouble Flight ile sonuç: EasyJet'ten her yolcuya 250€ (mesafe 1500 km altında) + alternatif uçuş için 180€ geri ödeme + yemek fişleri için 30€. Toplam kazanç: 710€. Komisyon düştükten sonra hala 500€ cebinizde. EasyJet'in bizi uçaktan attığını hatırlıyor musun?' diye başlayan bir hikaye için fena değil!
Bazen fazla rezervasyon yapılan bir uçuş, havayolu şirketi tamamen vazgeçtiğinde iptale dönüşebilir. Haklar benzer, ancak yeni rota yüzünden varış süresi uzarsa tazminat tutarı da artabilir. Ekranında aniden ‘uçuş iptal edildi’ yazısı çıkarsa, hemen kanıt al. Sonradan uçuşu geri getirseler bile iptal bildirimi, talebini güçlendirebilir.
Havayolu şirketleri ‘benzer ulaşım koşulları’ sunmak zorunda. Seni üç gün sonra sabah 6’daki uçuşa yönlendirmek hem benzer değil hem de mantıklı değil. Kibarca reddet, makul bir seçeneği kendin ayarla ve parasını geri al. Mahkemeler genelde akılcı davranan ve mantıklı harcamalar yapan yolcunun lehine karar veriyor.
Evet! Kayıtlı bagajın olup olmaması, uçuş sınıfın, sık uçan yolcu statün—hiçbiri fark etmiyor. Bu yönetmelik, sırt çantalı gezginlerden iş sınıfı yolcularına kadar herkesi eşit korumak için var. Tek ihtiyacın olan şey geçerli bir bilet ve zamanında havalimanında olmak.
Biniş kartı (dijital veya kağıt).
Uçağa alınmadığına dair kanıt. Kapıdaki bildirim fotoğrafı, yeniden rezervasyon belgesi veya görevlinin yazılı notu.
Harcama makbuzları. Okunaklı olmalı; kahve lekeli, buruşmuş kağıtlar süreci yavaşlatır.
Banka bilgileri. Tek Avrupa Ödemeler Alanı’nda (SEPA) hızlı transfer için IBAN ve BIC bilgilerini hazır et.
Bunları ne kadar hızlı yüklersen, biz de hukuki hamleleri o kadar çabuk yapabiliriz.
Ulusal tren veya otobüs takip uygulamaları, havayolu sitelerinde asla göremeyeceğin gece trenlerini gösterir. İki saatlik bir yolculuk, geceyi havaalanında geçirmekten çok daha iyi olabilir.
Birçok havayolu, 24 saat içinde ücretsiz iptal imkanı sunar. Önce yerini kap, sonra daha iyi seçenekler ara ve güzel bir alternatif bulursan rezervasyonu iptal et.
Düşük maliyetli uçuşlar genellikle sabah veya akşam olur. Gün ortasında uçuşun iptal olursa, 200 km uzaklıktaki bir şehre uçup ardından ucuz bir uzun mesafe otobüsüyle devam etmek, aynı havayoluyla alternatif bir uçuş beklemekten daha hızlı olabilir.
Kısa cevap: hayır. Her yıl milyonlarca talep yapılıyor ve havayolları bunları işletme gideri olarak değerlendiriyor. Yasal hakkını kullandığın için sana bilet satmayı reddedemezler. Sonuçta sen onlar için bir gelir kaynağısın; paranı memnuniyetle tekrar alırlar.
Temelde sözleşme hukuku ve havayolunun iç politikalarına bağlısın—ta ki uçuş Avrupa’ya dokunana kadar. Eğer uçuş Avrupa’yı kapsıyorsa, EU261 kuralları geçerli olur. Avrupa dışındaki uçuşlar için Montreal Sözleşmesi sadece zararı (gerçek harcamalar) karşılar, sabit bir tazminat vermez. Yine de her makbuzu sakla; Trouble Flight en azından doğrudan harcamalarını geri almanı sağlayabilir.
EasyJet nokta-çizgi biletleri sever ama bazen yolcular kendi aktarmalarını yaratır. Eğer ilk uçuş doluysa ve sonraki bağımsız uçuşunu kaçırırsan, ikinci havayolu bunun sorumluluğunu almaz. Yolculuğunu planlarken küçük bir zaman payı bırakmak veya mümkünse tek rezervasyon numarasıyla aktarmalı bilet almak en iyisi. Eğer uçuşun tek rezervasyonla yapıldıysa, ilk bacakta yaşanan doluluk tüm yolculuk için tazminat hakkı doğurur.
Erken gel, ama abartma — EasyJet check-in masaları genellikle gönüllüleri ilk gelen ilk alır şeklinde yönlendirir.
Seyahat kuponu yerine nakit tazminat almayı tercih et; nakit her zaman en iyisidir ve talep ettiğinde kanunen zorunludur.
Kapıda sakin ol. Görevli çalışanlar sadece aracıdır. Kararlı ama nazik bir tutum bağırmaktan daha çok işe yarar.
EU261 tazminat talepleri birçok ülkede üç yıl geriye kadar yapılabilir; eski e-postalarını kontrol et, belki daha önce de uçuş iptali yaşadın.
Trouble Flight, talebin başarısız olursa hiçbir şey talep etmez. Risk sıfır, kazanç sonsuz!
Hemen biniş kartını Trouble Flight'ın Tazminat Hesaplayıcısına yükle, arkana yaslan ve uzmanlarımızın bugünkü havaalanı kaosunu yarının harcama parasına dönüştürmesini izle!