
Բուխարեստը իրոք ահագին հայտնի վայր է ճանապարհորդողների համար, ու Henri Coandă միջազգային օդանավակայանը (OTP) — ավելի շատ հայտնի որպես Օտոպենի — տարվա մեջ միլիոնավոր ուղևորի է սպասարկում։ Էդքան մարդ անցնի ու չլինի խնդիր? Դե չէ։ Ավիատոմսերի գերհամարը էլ լրիվ սովորական բան ա։ Եթե դու երբևէ ոգևորված հասել ես օդանավակայան, ու հետո լսել՝ «Ներեցեք, էս չվերթը արդեն գերլցված ա», լավ հասկանում ես էդ հիասթափությունը։ Բայց չանհանգստանաս — եթե էդ Բուխարեստում կատարվի, իրավունքներ ունես ու կարող ա ստանաս մինչև €600 փոխհատուցում, ըստ եվրոպական օրենքների։ Այս նյութում կպարզաբանենք՝ ինչի են չվերթները գերհամարվում, ինչ անես եթե չթողնեն մտնես օդանավ, ինչպես կողմնորոշվել Բուխարեստի օդանավակայաններում (OTP-ն ու փոքրիկ Aurel Vlaicu Airport (BBU)-ը), և ինչպես Trouble Flight-ը կարող ա օգնել քեզ՝ փոխհատուցումդ ստանալու առանց ջանքերի։ Տեսնու՞մ ես, նույնիսկ չվերթի ֆիասկոն կարող ա վերածվել պարգևավճարի։
Չվերթի գերհամարը դա է, երբ ավիաընկերությունը ավելին ա վաճառում, քան օդանավում նստելու տեղ կա։ Էնպես են անում, որովհետև կան ուղևորներ, որ չեն գալիս (էսպես կոչված «no-show»)։ Լոգիկան պարզ ա՝ եթե մի քանիսը բացակայում են, իրանք ուզում են, որ նստարանները լի լինեն ու եկամուտը ավելանա։
Բայց համաձա՞յն ես՝ կյանքում ամեն ինչ պլանով չի ընթանում։ Երբ բոլորը գալիս են, դե բանը կտրուկ փոխվում ա՝ ավելի շատ մարդ կա, քան՝ տեղ։ Հենց այդ պահին չվերթը դառնում ա «գերհամարված», ու ավիաընկերությունը սկսում ա որոշել՝ ով կբարձրանա օդանավ, ով՝ ոչ։
Բուխարեստի չվերթների դեպքում գերհամարվելու հիմնական պատճառները ներառում են՝
Էսպես մի բան Holidays-ի ու ամառային արձակուրդների ժամանակ: Բուխարեստում թռիչքները շեղված են, էլ չեմ ասում ինչ ա լինում կարևոր միջոցառումների ժամանակ։ Ավիաընկերությունները մտածում են՝ մի քանիսը հաստատ չեն գալու, դրա համար էլ մի քիչ շատ տոմս են վաճառում, որ դատարկ նստատեղ չմնա։
Ավիաընկերությունների «խաղի կանոնները»: Շատ ընկերություններ ստանդարտ ձևով մի քիչ շատ են տոմս վաճառում՝ հիմքում վերցնելով հին տվյալները, թե՝ ով երբ չի գալիս։
Ի՞նչ է լինում, երբ ինքնաթիռը հանկարծ փոխվում է: Երբեմն, ավիաընկերությունը օպերատիվ պատճառներով փոքր ինքնաթիռ է դուրս բերում, ու հանկարծ պարզվում ա՝ տեղերն ավելի քիչ են, քան վաճառված տոմսերը։ Էդ պահին չգրանցված գերբեռնվածություն ա լինում։
Այսպես որ ասեմ՝ overbooking-ը օրինական է։ Ոչ հաճելի, բայց ընդունված պրակտիկա է։ Ավիաընկերությունները ուզում են, որ բոլոր նստատեղերը օգտագործվեն, բայց երբ սխալ են հաշվում՝ մարդիկ մնում են օդանավակայանում։ Դե լավ է, որ Եվրոպական EC 261/2004 օրենքը քո կողմն է, հատկապես երբ Բուխարեստի նման մեծ օդանավակայանից՝ OTP-ից, ես թռչում։
Ու երբ խոսում ենք «գերբեռնված թռիչքների» մասին Բուխարեստում, մեծ մասով նկատի ունենք Օտոպենի օդանավակայանը (OTP)։ Քաղաքի հիմնական միջազգային օդանավակայանն է, մոտ 16 կմ հյուսիս՝ կենտրոնից։ Ռումինիայի ամենաբազմամարդ օդանավակայանն է, մշտապես լի գործնական ճանապարհորդներով ու զբոսաշրջիկներով։ Եթե քո թռիչքը OTP-ից գերբեռնված է, հավատա՝ մենակ չես։ Ամեն օր հազարավոր մարդիկ են անցնում ու շատերն են դրա մեջ ընկնում։
Բուխարեստի երկրորդ օդանավակայանը՝ Aurel Vlaicu-ը, որ տեղացիները Բանեասա են ասում, շատ ավելի փոքր է, բայց ամբողջ քաղաքից ընդամենը 8-10 կմ հեռու։ Էստեղ մի ժամանակ տոմսով չվերթներ էին լինում, հատկապես էժան ավիափոխադրողներով, բայց 2012-ից հետո դարձել է բիզնես/չարթերային օդանավակայան։ Հիմա այստեղ հիմնականում մասնավոր ինքնաթիռներ են իջնում-բարձրանում։ Բայց լուրեր կան, որ որոշ էժան չվերթներ նորից կսկսեն այստեղից՝ օրինակ՝ Wizz Air-ը պլանավորում է 2025-ից որոշ ուղություններ հենց Բանեասայից գործարկել։ Այսինքն՝ հազվադեպ, բայց հնարավոր է, որ Բուխարեստից ձեր չվերթը հենց այստեղից լինի կամ ուղղակի տեղափոխվի։ Հակիրճ՝ եթե Բուխարեստից եք թռչում, ապա գրեթե հաստատ OTP-ով եք գնալու (Օտոպենի)։ Էստեղ է, որ, ամենայն հավանականությամբ, տոմսերի ավել լցվածության պրոբլեմներ կլինեն։ BBU-ն երկրորդական խաղացող է, բայց եթե ինչ-որ բան խափանվեց, հիշեք՝ կա էլի մի տարբերակ։ ## Ի՞նչու Բուխարեստում կարելի է հանդիպել ավել լցված չվերթների Տոմսերը ավել թվով վաճառում են նույն տրամաբանությամբ՝ ինչպես ամբողջ աշխարհում․ ավիաընկերությունները փորձում են իրացնել բոլոր տեղերը։ Բայց Բուխարեստում իր կոնտեքստն ունի. - **Անցուդարձով լցված OTP-ը** – Բուխարեստի Օտոպենին ամբողջ Ռումինիայի ավիափոխադրումների մեծ մասն է անում։ Մի շարքային տարում, այստեղից ավելի քան 13 միլիոն ուղևոր է անցնում։ Էդ մարդաշատ միջավայրում, ավիաընկերությունները հաճախ սխալ են հաշվարկում բացակայող ուղևորներին։ - **Սիրված ուղղություններ** – Լոնդոն, Փարիզ, Հռոմ, Ստամբուլ... Բուխարեստից դեպի այս քաղաքներ թռիչքները շատ են և՝ գրեթե միշտ լիքն են։ TAROM-ը, Wizz Air-ը, Ryanair-ը, ու հին ժամանակներում՝ Blue Air-ը, հաճախ լրիվ վաճառում էին նստատեղերը, ընդ որում՝ հատկապես «հրաշք ժամերին»։Ձեռք բերող ուղևորներ՝ OTP օդանավակայանը մի տեսակ հանգույց ա՝ ոմանց համար։ Եթե մուտքային թռիչքը ուշանում ա, ավիաընկերությունը կարող ա էդ ընթացքում տեղերը բաժանի տեղացի ուղևորներին, իսկ մի պահից՝ բամ՝ միանում են միացնողներն ու հանկարծ դառնում ա՝ տեղ չկա։
Սեզոնային խառնաշփոթ՝ Ամառները Բուխարեստում, Սուրբ Ծնունդն ու Զատիկը էն պահերն են, երբ ռումինացիները տունդարձ են անում կամ գնում են հանգստի։ Մարդիկ շատ են, պահանջարկը մեծ ա, թռիչքները հաճախ գերհազարագրված են լինում։
Եթե Քո Բուխարեստի թռիչքը գերբնակեցված ա, վերծանի՝ դա անձնական չի, ուղղակի ավիաընկերությունների խաղա՝ թվերով։ Բայց հիմա անցնենք քո իրավունքներին, եթե էդ խաղի մեջ դու ես հայտնվել։
Ահա լավ նորություն․ Եվրոպական կանոնակարգը (EC) No. 261/2004 ասում ա՝ եթե քեզ չեն թողնում նստել գերբնակեցված թռիչքի պատճառով (ու դու կամովին չես հրաժարվել տեղիցդ), քեզ օրենքով հասնում ա փոխհատուցում՝ գումարած տոմսի վերադարձ կամ այլընտրանքային թռիչք։ Էս օրենքը կիրառվում ա բոլոր ԵՄ օդանավակայաններից մեկնած թռիչքների վրա (օրինակ՝ OTP/BBU՝ Բուխարեստից) ու նաև դեպի ԵՄ եկող ԵՄ-հիմնված ավիաընկերությունների թռիչքների վրա։ Քանի որ Բուխարեստը ԵՄ-ում ա՝ հիմնականում ամեն գերբնակեցված դեպք սրանով պաշտպանված ա։
Փոխհատուցման չափերը օրենքով են սահմանված՝ կախված թռիչքի հեռավորությունից՝
€250՝ կարճ թռիչքների համար՝ մինչև 1,500 կմ (օրինակ՝ Բուխարեստից՝ Բուդապեշտ կամ Վիեննա)
€400՝ միջին՝ 1,500-ից 3,500 կմ (օրինակ՝ Բուխարեստից՝ Լոնդոն՝ մոտ 2,100 կմ)
€600՝ երկար թռիչքների համար՝ 3,500+ կմ (օրինակ՝ Բուխարեստից՝ Դուբայ կամ Նյու Յորք)
Այս գումարները վերաբերում են _ամեն ուղևորին առանձին_: Ենթադրենք՝ դու ու ընկերդ երկուսդ էլ չեք կարողացել բարձրանալ ինքնաթիռ՝ ամեն մեկդ մինչև 600 եվրո կարող եք ստանալ (կախված է ուղղությունից). Ճիշտ է, մի փոքր վհատություն ճանապարհի մեջ, բայց վատ չի, չէ՞։
Դրամական փոխհատուցումից բացի, ավիաընկերությունը պարտավոր է ընտրություն առաջարկել՝ ըստ քո նախընտրության.
Այլընտրանքային չվերթ՝ Պետք է փորձեն քեզ որքան հնարավոր է շուտ մեկ այլ չվերթով հասցնել նպատակակետ, կամ եթե դու նախընտրում ես՝ ավելի ուշ, անգամ նույն օրվա ընթացքում կամ նույնիսկ մեկ այլ օդանավակայանից (Բուխարեստի այլ տարբերակների մասին էլ հետո կխոսենք).
Տոմսի վերադարձ՝ Եթե որոշես այլևս չճանապարհորդել, որովհետև չափից շատ ուղևոր է եղել, ապա իրավունք ունես ամբողջական փոխհատուցում ստանալ՝ քո սկզբնական տոմսի համար։ Եթե ունեիր միացյալ չվերթներ նույն ամրագրման մեջ, որոնք արդեն չեն աշխատում՝ այդ հատվածներն էլ պետք է վերադարձվեն։
Ուշադրություն՝ Քեզ նաև պետք է հոգ տանեն, մինչ սպասում ես: Եթե նոր չվերթդ ուշ է, ավիաընկերությունը պարտավոր է կերակուր, ըմպելիք, նույնիսկ հյուրանոցային գիշերակաց ու տրանսպորտ առաջարկել, եթե ստիպված ես գիշերել։ Բացի այդ, թույլ պետք է տան մի քանի զանգ կամ էլ. նամակ ուղարկել՝ ընտանիքին տեղեկացնելու կամ պլանները փոխելու համար։ Դրա համար մի ամաչիր՝ միանգամից դիմիր ավիաընկերության աշխատակիցներին՝ իրենք իրավաբանորեն պարտավոր են օգնել։
Եվ ամենակարևորը՝ Եթե ուզում ես ստանալ ԵՄ փոխհատուցումը, մի համաձայնիր կամավոր հրաժարվել նստատեղից: Երբ չվերթը գերբեռնված է, ավիաընկերությունները հաճախ առաջարկում են ճանապարհորդական վաուչերներ կամ միավորներ՝ կամավորներին գտնելու համար։ Բայց եթե կամավոր համաձայնվում ես ու հրաժարվում տեղից, այդ պահին արդեն կորցնում ես ԵՄ-ից դրամական փոխհատուցում ստանալու հնարավորությունը։ Եթե առաջարկը քեզ դուր է գալիս՝ շատ լավ, ուղղակի իմանա՝ երկու կողմից ստանալ չի լինի։ Եվրոպայում փորձառու ճանապարհորդները սովորաբար սպասում են կանխիկին։
Լավ է, արդեն գիտես՝ օրենքը քո կողմն է մինչև €600-ի չափով։ Բայց ի՞նչ ես անում, երբ հենց օդանավակայանում՝ Բուխարեստից դուրս գալու պահին, պարզվում է՝ քո թռիչքը գերբեռնված է։ Դե արի մի պտույտ անենք, տեսնենք ինչ պետք է անես։
Ինքդ քեզ գտել ես OTP օդանավակայանում՝ նստեցման քարտը ձեռքում, բայց նստելու տեղ չկա՞։ Ահա մի քանի գործնական քայլ, որոնք արժե անել, եթե ինքնաթիռը գերբեռնված է․
Պահպանիր սառնասրտություն ու մի շտապիր համաձայնվել կամավոր լինել․ Հնարավոր է՝ ավիաընկերությունը սկսի փնտրել կամավորներ, որոնք պատրաստ են ավելի ուշ թռիչքով գնալ։ Եթե շատ չես շտապում ու առաջարկը հիասքանչ է, կարող ես համաձայնվել։ Բայց, ընդհանուր առմամբ, լավ է չհամաձայնվել միանգամից։ Որովհետև եթե համաձայնվես, քեզ ինչ-որ բան կտան՝ մղոններ, վաուչեր, բայց, հավանաբար, չես ստանա ԵՄ-ի փողային փոխհատուցումը։ Եթե դիմացնես, կարող են լինել երկու սցենար․ կամ բավարար մարդիկ կհամաձայնվեն, ու դու կթռնես ըստ պլանի, կամ քեզ հիմնովին կհանեն թռիչքից, ինչը արդեն օրենքով փոխհատուցում է նշանակում։ Տարօրինակ է հնչում, բայց հաճախ ավելի լավ է ինքնակամ չհանվել՝ փոխհատուցում ստանալու տեսանկյունից։
Վերցրու գրավոր հաստատում ավիաընկերությունից․ Եթե քեզ չեն թողնում նստել, համեստորեն խնդրիր անձնակազմին՝ քեզ տալ գրավոր հայտարարություն կամ որևէ փաստաթուղթ, որում նշված է՝ ինչու չթողեցին, օրինակ՝ գերբեռնվածության պատճառով։ Դա կարող է լինել թղթի կտոր կամ էլ․ փոստ։ Այս փաստաթուղթը շատ պետք կգա, երբ սկսես պահանջել փոխհատուցում։ Որովհետև սա ուղիղ ապացույց է, որ թռիչքը գերբեռնված է եղել (երբեմն ավիաընկերությունները փորձում են ասել՝ «օպերացիոն պատճառներով» է եղել, բայց նույն բանն է, ուղղակի գրավոր ունենալը կարևոր է)։
Փնտրիր այլ ուղիներ հասնելու տեղդ՝ Ուղիղ գնա ավիաընկերության կասսա կամ սպասարկման կետ։ Մի հապաղիր՝ իրենք պարտավոր են օգնել քեզ հասնել նշանակետիդ։ Հարցրու՝ ինչ այլ չվերթներ կան հենց նույն օրը OTP-ից։ Եթե նույն ընկերության շրջանակում կա ազատ տեղով չվերթ՝ պիտի տա քեզ։ Իսկ եթե ոչ՝ ասա, որ պատրաստ ես մեկնել նույնիսկ գործընկեր ավիաընկերությամբ կամ ուրիշով, եթե կա ազատ տեղ։ Ավիաընկերությունները հաճախ համագործակցում են նման դեպքերում։ Նշիր նաև Բուխարեստի մյուս օդանավակայանը՝ BBU-ը, եթե գիտես, որ այնտեղից թռիչք կա։ Ու նույնիսկ եղած դեպքերում, երբ բան չկար OTP-ում, ուղևորներին տեղափոխել են BBU-ից։ Ավելին՝ մի քիչ էլ հեռու քաղաքներն էլ փորձիր՝ օրինակ, եթե Լոնդոն չվերթդ գերլցված է, բայց պետք է գոնե շարժվես՝ գուցե կազմակերպեն թռիչք Սիբիուից (SBZ) կամ Կլուժ-Նապոկայից (CLJ), ու նաև փոխադրեն քեզ։ Գուցե լավագույն տարբերակը չէ, բայց երբ պետք է արագ գնալ՝ արժի մտածել։ Հիմա՝ մի համաձայնիր ուղակի երկու օր հետո չվերթին, երբ հնարավոր է, որ ուրիշ ընկերություն կամ ուրիշ քաղաքից նստելու տարբերակ կա։
Խնդրի օգնություն՝ ուտելիք, հյուրանոց, տաքսի՝ Եթե նոր չվերթդ չի լինի անմիջապես, հիշի՛ր՝ իրավունքներ ունես։ Եթե մի քանի ժամ պիտի սպասես՝ վերցրու սննդի վաուչեր։ Եթե հաջորդ օրվա չվերթ են առաջարկում՝ պահանջիր գիշերակաց հյուրանոցում ու տաքսի։ OTP-ում մարդիկ սովոր են նման հարցումներին, մի ամաչիր։ Եվրամիության օրենքներով, նրանք պարտավոր են հոգ տանել քո մասին՝ մինչ սպասում ես։
Պահի՛ր բոլոր ճանապարհորդության փաստաթղթերը․ Չընկրկես՝ նույնիսկ եթե նստատեղը դեռ չեն հաստատել կամ դա ուղղակի գրանցման անդորրագիր է։ Պահի՛ր էլ.հասցեով ստացած հաստատումները, նոր տոմսերը, և այն բոլոր կտրոնները, ինչի համար գումար ես ծախսել՝ ուշացման պատճառով (սնունդ, հյուրանոց և այլն)։ Այս փաստաթղթերը շատ պետք կգան, եթե փոխհատուցում ուզես։ Մեծ հավանականությամբ՝ դրանց նկարները պահելն էլ օգուտ կունենա։
Ցանկության դեպքում՝ փորձի՛ր բանակցել (հարգալից կերպով)․ Մինչ սպասում ես, կարող ես փորձել շահավետ առաջարկ ստանալ ավիաընկերության աշխատակիցներից, հատկապես եթե պատրաստ ես կամավոր ծառայել։ Օրինակ՝ ասա «կարող եմ կամավոր լինել, եթե նոր թռիչքի համար տեղը հաստատեք ու ինձ տեղափոխեք բիզնես դաս» կամ էլ հարցրու՝ բարձր արժեքի վաուչեր չի՞ լինի։ Դուրներդ պինդ լինի՝ երաշխիք չկա, բայց երբեմն առաջարկը բարձրացնում են, եթե կամավորներ չեն գտնվում։ Մի բան հիշի՛ր though—եթե պայմանավորվես և կամավոր ծառայես, կարող է կորցնես կանխիկ փոխհատուցման հնարավորությունը։ Կարճ ասած՝ վաուչեր հիմա՞ թե կանխիկ՝ հետո։ Շատերը նախընտրում են կանխիկ (EU261-ով), որովհետև €250-ից մինչև €600 կարող է շատ ավելին արժենա, քան ճանապարհորդության վաուչերը։
Համոզվի՛ր, որ կգնաս այնտեղ, ուր պլանավորել ես․ Ծավալից շատ վաճառված տոմսերը կարող են խառնաշփոթ ստեղծել։ Երբ նոր թռիչքի տոմս ունենաս (կամ որոշես ուղևորությունը չշարունակել և վերադարձ ստանալ), զանգահարիր հյուրանոցին, մեքենա վարձակալած ընկերությանը կամ հանդիպումդ տեղափոխի՛ր։ Օգտագործի՛ր ավիաընկերության առաջարկած հեռախոսազանգերն ու Wi-Fi-ն՝ ամեն բան կարգավորելու համար։
Վերցրու քո փոխհատուցումը! Սա մի բան է, որ չպետք է բաց թողնես։ Օդային ընկերությունները սովորաբար չեն շտապում ասել, որ դու գումարի իրավունք ունես՝ հատկապես եթե չես պնդում։ Բայց դու՝ այո հենց դու՝ կարող ես հետ բերել քեզ հասանելի գումարը, երբ ամեն ինչ խաղաղվի։ Քիչ անց կասեմ՝ ինչպես հեշտությամբ անել դա Trouble Flight-ի օգնությամբ։ Իսկ հենց օդանավակայանում՝ գրանցիր քո թռիչքի տվյալները (թռիչքի համար, օր, քանի ժամ ուշացար մինչև տեղ հասնելը)։ Եթե 2 ժամից ավել ուշ ես հասել գերբեռնվածության պատճառով՝ մեծ հավանականությամբ փոխհատուցման իրավունք ունես։ Մի թող ընկերությունը հեշտությամբ դուրս գա իրավիճակից՝ քեզ իսկապես հասնում է այդ գումարը՝ էդ անհարմարության համար։
Ահա այս քայլերով՝ ոչ միայն հանգիստ կհասնես տեղ, այլ նաև կպատրաստվես փոխհատուցումը վերցնելուն։ Այ հիմա անցնենք Բուխարեստի շուրջը եղած այլ օդանավակայաններին, որովհետև գերբեռնվածության դեպքում դրանք կարող են գործի գալ։
Եթե հանկարծ Բուխարեստում քո թռիչքը գերբեռնված է կամ չեղարկվել է՝ կարող ես մտածել այլ օդանավակայանի տարբերակի մասին՝ որպես պահուստային պլան (մասնավորապես եթե արագ չեն կարողանում քեզ OTP-ից դուրս հանել)։
Bucharest Băneasa (BBU): Էս մեկը արդեն հիշատակել էինք՝ քաղաքի ավելի փոքր օդանավակայանն է։ Թեև այստեղ կանոնավոր կոմերցիոն թռիչքներ չկան, երբեմն լինում են չարթեր կամ էժան փոխադրողներ։ Արժե մի հարցնել օդային ընկերությանը՝ տեսնելու՝ BBU-ից թռիչք չկա՞ որ կարող է փրկել իրավիճակը։ Օրինակ՝ եթե OTP-ից հանվել ես, գուցե BBU-ից ինչ–որ տարօրինակ (բայց իրական) թռիչք կա, որ կարող են քեզ վրա փոխանցել։ Շանսերը քիչ են, բայց եթե իրավիճակը բարդ է՝ արժե փորձել։ Լավն էն է, որ BBU-ը ընդամենը 15 րոպե մեքենայով հեռու է OTP-ից, այսինքն՝ արագ տեղաշարժվելը խնդիր չէ (մի փոքր հետո կխոսենք դրա մասին էլ)։
Այլ ռումինական օդանավակայաններ (եթե լրիվ փակուղում ես հայտնվել): Եթե պետք է ամեն գնով դուրս գաս, իսկ Բուխարեստի OTP-ից վիզալները վերջացել են, փորձիր նայել Sibiu (SBZ) կամ Cluj-Napoca (CLJ)-ի ուղղությունները։ Sibiu-ի օդանավակայանը մոտ 280 կմ հեռու է Բուխարեստից (մոտ 4 ժամ՝ գնացքով կամ մեքենայով), իսկ Cluj-ը մի քիչ հեռու է՝ 5-6 ժամ մեքենայով։ Երկուսից էլ հնարավոր է թռիչք գտնել եվրոպական տարբեր քաղաքներ։ Ասենք եթե Գերմանիա կամ Իսպանիա պիտի թռչես, բայց OTP-ում վերջ է, Cluj-ից գուցե մի լավ տարբերակ գտնվի։ Ճամփին, հա, պիտի տանջվես, բայց եթե ավիաընկերությունն առաջարկում է գնացքի տոմս վերցնել կամ քեզ վարորդ ուղարկել՝ rerouting-ի շրջանակներում, ինչու չփորձել։ Բացի դրանից, Iași (IAS)-ը հյուսիս-արևելքում կամ Timișoara (TSR)-ը արևմուտքում էլ ունեն միջազգային ուղղություններ։ Ճիշտ է՝ շատ հեռու են, բայց եթե իրավիճակն էնպիսին է, որ օդանավը մի քանի օր ուշանալու է, ավիաընկերությունն էլ հնարավոր է առաջարկի մյուս քաղաքով ճանապարհելը (կամ դու ինքդ գնաս ու հետո վարձը վերադարձնես)՝ ժամանակ չկորցնելու համար։ Պայմանավորումն անպայման նախապես արա ավիաընկերության հետ, որ չհայտնվես անպաշտպան՝ փոխադրման հարցում։
Մերձակա երկրներ: Սա արդեն մի քիչ ավելի ռիսկային տարբերակ է, բայց եթե պետք է Բուխարեստից թռչեիր ու այլևս հնարավոր չի, լինում են դեպքեր, երբ մարդիկ նայում են մերձակա քաղաքներից թռիչքներ՝ օրինակ՝ Սոֆիա, Բուլղարիա կամ Վառնա (Սև ծովի ափին)։ Սոֆիան մոտ 4-5 ժամ հեռու է Բուխարեստից մեքենայով։ Սա ամենայն հավանականությամբ պիտի ինքդ կազմակերպես, ավիաընկերությունն էլ չի մտնի դրանում, իսկ ծախսերը հետ ստանալու համար պետք է պատրաստ լինես նաև պայքարի։ Բայց բացարձակ հազվադեպ ա լինում, ավիաընկերությունները սովորաբար նախ փորձեն քեզ օգնել OTP-ով կամ ուրիշ ռումինական օդանավակայանով, քան առաջարկեն ուրիշ երկրից թռչել։
Հակիրճ ասած՝ OTP-ն հիմնական օդանավակայանն է, ու էդքանից հետո BBU-ն մի տեսակ պահուստային տարբերակ ա՝ եթե քեզ բանի դեպքում ուրիշ տարբերակ պետք գա։ Մյուս օդանավակայանները մի քիչ հեռու են, բայց երբեմն կարան լինեն փրկություն, եթե պետք ա շտապ ուրիշ ճանապարհ։ Հասկանալի ա, որ էդ տարբերակները պետք ա լինեն քեզ մոտ որպես «Պլան B» կամ «Պլան C». սովորաբար ավիաընկերությունն ուղղակի քեզ հաջորդ թռիչքին ա կպցնում OTP-ից—even եթե էդ լինի հաջորդ օրը առավոտյան։
Եթե էդպես ստացվեց, որ պիտի անցնես մի օդանավակայանից մյուսը—for example, դու արդեն OTP-ում ես, բայց Trouble Flight-ը քեզ BBU-ից ա վերագրանցում կամ հակառակը—ահա մի քանի ձև՝ էդ քայլն արելու համար։
Հեռավորություն՝ OTP-ն մոտավորապես 16.5 կմ հյուսիս է քաղաքային կենտրոնից, իսկ BBU-ն՝ 8.5 կմ։ Իրենց միջև մոտ 8-10 կմ ա։ Եթե երթևեկությունը լավ է, տաքսով 10 րոպեում տեղ կհասնես, բայց եթե պիկ ժամ ա՝ պատրաստվիր 20-30 րոպե քշելու։ Բուխարեստում երթևեկությունը կարող ա ուղղակի խենթ լինի։
Տաքսի / Ride-share֊ով՝ Ամենաարագ ձևը տաքսի կամ Uber/Bolt-ով գնալն ա։ Հստակորեն օգտագործիր միայն պաշտոնական տաքսի կետերը կամ հավելվածները OTP-ում՝ անծանոթ վարորդներից հեռու մնա։ OTP-ից BBU տաքսիով գնալը շատ թանկ չի՝ մոտ 40-50 լեյ (8-ից 10 եվրոյի սահմաններում)։ Երկու օդանավակայաններում էլ տաքսի հասանելիություն կա, իսկ OTP-ում նույնիսկ ride-share-ի համար հատուկ գոտի կա։
Ավտոբուսով՝ Կան երկու էքսպրես ավտոբուս՝ 783 և 780, որոնք անցնում են OTP-ից դեպի քաղաք։ Ու իրենք կանգնում են նաև BBU-ի մոտ։ Օրինակ՝ 783-ը շարժվում ա Piața Unirii-ից դեպի OTP, ու ճանապարհին կանգնում ա Băneasa-ում՝ ինչը ուղիղ BBU-ի մոտ ա։ Դե եթե դու OTP-ում ես ու էժան տարբերակ ես փնտրում BBU հասնելու համար՝ նստիր 783 կամ 780 ավտոբուս, իջի Băneasa-ում։ Գումարը մի քանի լեյ ա (տեղական արժույթով), ու ավտոբուսները հաճախ են անցնում, նույնիսկ 783-ը՝ 24/7։ Եթե հակառակ ուղղությամբ ես գնում՝ BBU-ից OTP, նույն ավտոբուսները քեզ հետ կտան, կամ արագ տաքսի, ինչպես ասվեց վերևում։
Գնացքով՝ OTP-ը կապ ունի անմիջապես Գարա դե Նորդ կայարանի հետ (Բուխարեստի գլխավոր երկաթուղային կայարանը): BBU-ում առանձին գնացք չկա, բայց այնքան մոտ է քաղաքին, որ իսկապես դրա կարիքը չկա։ Եթե մի օր որոշես OTP-ից գնալ Գարա դե Նորդով, հետո՝ BBU, հնարավոր է, բայց ճշմարտությունն այն է, որ ավտոբուսով կամ տաքսիով գնալն ավելի պարզ տարբերակ է օդանավակայանների միջև շարժվելու համար։
Մեքենայով՝ Եթե մեքենա ես վարձակալել կամ մեկը քեզ վերցնում է, DN1 մայրուղին ամենահեշտ ճանապարհն է, որը կապում է Բուխարեստը օդանավակայանի շրջանի հետ։ Պարզապես OTP-ից շարժվիր դեպի Բանեասա՝ հետևելով «București» և «Băneasa» նշաններին։
Ամփոփ՝ OTP-ից BBU հասնելն առանձնապես բարդ բան չէ, հաշվի առնելով, որ երկուսն էլ միմյանց մոտ են։ Բայց մի մոռացիր՝ եթե օդանավակայան փոխելու կարիք կա, մի քիչ ռեզերվային ժամանակ պլանավորիր։ Իսկ եթե ինքնաթիռի ընկերությունն է քեզ ուղարկում մյուս օդանավակայանով, հարցրու՝ shuttle կամ տաքսի կտրամադրե՞ն։ Որոշ դեպքերում իրենք կազմակերպում են ուղևորների խմբային տեղափոխումը։
Ինքնաթիռի ընկերության հետ վեճերը ու վերապահումները կիսատ գործ են։ Մյուս կեսը՝ քո փոխհատուցման ստանալն է։ Ընկերությունները այդ €250–€600 գումարը հո հենց այնպես չեն տալիս՝ պետք է պահանջես։ Ահա այստեղ է, որ Trouble Flight-ը գալիս է օգնության՝ քո կյանքը շատ ավելի հեշտ դարձնելով, եթե Բուխարեստում (կամ Եվրոպայի ցանկացած կետում) խնդիր ունեցար։
Ի՞նչ է Trouble Flight-ը։ Դա ծառայություն է, որը մասնագիտացած է չվերթի խափանման փոխհատուցման հարցերում՝ ներկայացնելով ուղևորներին։ Չէ՛, ոչ միայն ուշացումների, այլ նաև չեղարկումների կամ չվերթի լրացման/բորդինգից հրաժարվելու դեպքերում։ Trouble Flight-ը օրենքը մանրամասն գիտի և քեզ փոխարեն կպայքարի, որ ստանաս այն, ինչ քոնն է։ Կարելի է ասել՝ քո օդային ուղևորի իրավունքների «իրավաբաններն» են՝ առանց վախեցնող գների։
Ահա թե ինչպես է Trouble Flight-ը ամեն ինչ հեշտացնում՝
Փոխհատուցման հաշվիչ: Trouble Flight-ի կայքում մի մուննաթ հաշվիչ կա՝ գրանցում ես ճամփորդությանդ մասին մի քանի հիմնական բան՝ որտեղից ուր էիր թռնում, որ ավիաընկերություն, որ օրը, ինչ անակնկալ է եղել։ Ու էլի բաներ։ Միանգամից ասում ա՝ կարող ա արդյո՞ք գումար պլստի EU 261/2004-ի հիմքով։ Եթե օրինակ Բուխարեստի թռիչքը գերավաճառված էր, քեզ տեղ չեն տվել ու ուշ ես հասել, գրեթե հաստատ համակարգը ցույց կտա՝ օ՛հ, քեզ հասնում ա փող։ Էլի լավ՝ մինչև €600, եթե երկար ճանապարհ էր։ Մի խոսքով՝ էլի բան չկարդալու տեղ, ուղղակի տեսնում ես՝ իրավունքներդ ինչ կա։ (էսպես ասած՝ «Հա՛, երևի կարող եմ €400 պահանջել, հիանալի ա»)
Հաղթանակ չկա՞ – վարձ էլ չկա: Trouble Flight-ն աշխատում ա մի տրամաբանությամբ՝ եթե դու գումար չես ստանում, իրանք էլ ոչ մի բան չեն վերցնում։ Թե ասենք ուղարկեցիր գործդ ու վերջում ավիաընկերությունից ոչինչ չստացվեց, հեչ, մոռացիր – փող չես տալիս։ Բայց եթե հաջողվի, նոր հանձնաժողով են պահում՝ հաջողության հիմքով։ Այս մոտեցումն ընդհանրապես պարզա՝ իրանք էնքան շահագրգռված են հաղթել գործը, ինչքան դու։
Մասնագիտական մոտեցում: Դու էդ պահանջը ուղարկում ես՝ մի քանի րոպե ա տևում, մի ձևաթուղթ ես լրացնում, մի նկարված անձնագիր կամ տոմս ես կցում՝ վերջ։ Մնացածով Trouble Flight-ն ա զբաղվում։ Իրենց թիմը կապի մեջ ա մտնում ավիաընկերության հետ, ներկայացնում գործը ու պնդում, որ քեզ փոխհատուցում տան։ Ավիաընկերությունները շատ դեպքերում ձգձգում են կամ ուղղակի մերժում են, բայց Trouble Flight-ի մոտ ամբողջ փաթեթը կա՝ օրենք, փաստաթղթեր ու պրոֆեսիոնալ մոտեցում։ Հենց իրենք գործին միջամտում են՝ շատ արագ վճարում են, որովհետև գիտեն՝ գործը լուրջ ա։
Դատական ճանապարհով՝ եթե պետք լինի: Հա, երբեմն լինում ա, որ ավիաընկերությունը միանգամից չի վճարում, ձեւացնում ա թե չի լսում։ Այդ դեպքում Trouble Flight-ն արդեն գործը տանում ա դատարան՝ իրանց փաստաբանների օգնությամբ։ Դու անձամբ դատարան գնալու կարիք չունես – իրենք ամեն ինչից գլուխ են հանում։ Հասկանալի ա, ո՞վ ա ուզուուուում օտար երկրում դատական քաշքշուկի մեջ ընկնել։ Trouble Flight-ը այդ գլխացավը վերցնում ա քեզնից ու ներկայացնում ա գործդ ճիշտ վայրում։
Թափանցիկ միջնորդավճար (ներառյալ դատական գործընթացը): Էս պահին գուցե մտածես՝ «Էս ինչ են ուզում իմ փոխարեն, ի՞նչ թաքնված բան կա»: Trouble Flight-ը սովորաբար վերցնում է փոխհատուցման 25%-ը (հավելած ԱԱՀ), ու դա վճարում ես միայն այն դեպքում, երբ գումարդ ստանում ես։ Ենթադրենք քեզ պիտի տային 400 եվրո՝ իրենց աշխատավարձը կլինի 100 եվրո + ԱԱՀ, իսկ մնացածը քոնը։ Եթե գործը հեշտ լուծվում ա՝ ստանում ես ամբողջ գումարդ, միայն այդ միջնորդավճարը հանած։ Բայց եթե ընկերությունը պնդի ու պետք լինի դատարան դիմել, մի փոքր լրացուցիչ վճար կա՝ որ իրավաբանական գործը սպասարկեն։ Մի վախենա՝ ընդհանուր միջնորդավճարը երբեք չի անցնում փոխհատուցման 50%-ը (+ ԱԱՀ)։ Այսինքն՝ նույնիսկ եթե դատի գնա, դու ամեն դեպքում քո գումարի կեսը (գումարած ԱԱՀ) կստանաս։ Այս 50%-ը պարունակում ա բոլոր իրավաբանական ծախսերը ու աշխատանքը, որ պետք ա գործը հաղթելու համար։ Trouble Flight-ը միշտ կտեղեկացնի քեզ, եթե տեսնի, որ հարկավոր ա իրավական քայլեր։ Դրա լավ կողմն էլ էն ա, որ նույնիսկ 50% միջնորդավճարով դու ստանում ես մի բան, որը ինքնուրույն փորձելով հավանաբար չէիր ստանա։ Ու կրկին, եթե դատարանում պարտվեն՝ դու ոչինչ չես վճարում։ Իրենք են ծախսը ծածկում։ Win-win է կամ ուղղակի՝ չվճարելու տարբերակ։
Իսկ դու՝ առանց վազվզոցի: Trouble Flight-ի օգնությամբ դու չես բանակցում ավիաընկերության հետ, չես կորչում բարդ փաստաթղթերի մեջ։ Ամեն ինչ իրենք են անում, իսկ դու՝ միայն հետևում ես զարգացումներին։ Շատ ուղևորներ հենց դրա համար են ընտրում՝ որովհետև, արդեն անհանգստացնող overbooking-ի փորձից հետո, էլ կարիք չկա երկար պայքարելու։ Trouble Flight-ը ուղիղ ասած՝ ամբողջ ծանրությունը քո ուսերից հանում ա։
Բազմալեզու աջակցություն: Եթե դու Բուխարեստում զբոսաշրջիկ ես, ուշադիր եղիր՝ Trouble Flight-ն աշխատում է շատ լեզուներով։ Այսինքն՝ մեծ հավանականությամբ կարաս սպասարկվես հենց քո մայրենիով, ինչը հարմար է՝ փաստեր ներկայացնելիս ու ամբողջ գործընթացը հասկանալիս։
Հակիրճ՝ Trouble Flight-ը վերածում է քո գերբացված թռիչքի գլխացավը հեշտ պահանջի գործընթացի։ Նրանք արդեն ունեն փորձ Բուխարեստի OTP օդանավակայանից գործեր վարելու, ու լիքը բան գիտեն այնտեղ գործող ավիաընկերություններից։ Մնում է մտնես իրենց կայքը, օգտագործես փոխհատուցման հաշվիչը ու ներկայացնես պահանջդ։ Հետո մի քիչ սպասում ես, իրենք սկսում են գործել, ու հենց այդպես՝ մի քանի հարյուր եվրո կարող ա հայտնվի քո հաշվին։ Չստացվեց թռիչքը, բայց գոնե մի քիչ փող հետ ստացար՝ լավ տարբերակ է, չէ՞։
Ճիշտ է, բնական է՝ մի քիչ կասկածանքով մոտենալ «հաղթանակ չկա – վճար էլ չկա» խոստմանը, բայց Trouble Flight-ի դեպքում ամեն ինչ պարզ ա։ Եթե փոխհատուցում չստացվի, իրոք ոչ մի բան չես վճարում։ Իրենք լիարժեք ռիսկ են վերցնում։ Հաղթանակի դեպքում՝ միայն այդ ժամանակ է, որ իրենք ստանում են այն կոմիսիան, որի մասին խոսել ենք։ Կարաս մտածես՝ փաստաբան պահելու կամ ինքդ գործը վարելու փոխարեն, ուղղակի հանձնարարում ես իրենց, ու վճարում միայն արդյունքից։
Օրինակով ավելի հասկանալի լինի. պատկերացրու՝ Բուխարեստից դեպի Փարիզ ուղղությունդ գերբեռնված էր, ու քեզ ուրիշ ճանապարհով տարան, արդյունքում՝ 5 ժամ ուշացում։ Ի՞նչ է լինում այդ դեպքում։ Օրենքով՝ քեզ հասնում է €400։ Trouble Flight-ը գործը հաղթում է, ավիաընկերությունը վճարում է €400։ Դրանից Trouble Flight-ը պահում է 25% + ԱԱՀ, ընդհանուր մոտ €119 (այդ €100-ը 25%-ն է, գումարած €19 ԱԱՀ-ը), ու դու ստանում ես €281։ Եթե ավիաընկերությունը չհամաձայնվի, ու գործը դատարան հասնի, ապա վճարը կարող է բարձրանալ մինչև 50%՝ ԱԱՀ-ով հանդերձ։ Այսինքն՝ վատագույն դեպքում €400-ից դու կստանաս €200։ Բայց համեմատած՝ ոչինչ չստանալու հետ՝ դա արդեն մեծ բան է։ Ավելին՝ դու նույնիսկ մատդ չես շարժել դրա համար։ Թաքնված վճարներ չկա, նախնական գումարներ չկա։ Ամեն ինչ հստակ գրված է՝ հենց սկզբից։
Հիմա արդեն վստահ կարող ես օգտվել Trouble Flight-ից։ Նրանք չեն անակնկալ հաշիվ ուղարկելու։ Իրենց շահը քո շահի հետ լրիվ համընկնում է՝ որքան հնարավոր է՝ արագ ու ամբողջական փոխհատուցում ստանալ։
Ի՞նչ եղավ՝ Բուխարեստից թռիչքդ գերբեռնված էր։ Նյարդայնացնող պահ է, ժամանակդ քանդեց, միգուցե ուշացած թռիչք ես վերցրել կամ հաջորդ օրը նոր հասել։ Հնարավոր է՝ սննդի վրա կամ տաքսիի վրա հավելյալ ծախսեր արել ես։ Բնականաբար, դրա դիմաց մի բան հաստատ հասնում է։ Օրենքն ասում է՝ մինչև €600 յուրաքանչյուր ուղևորի համար։ Սա արդեն լուրջ գումար է։
Մի թող այդ գումարը սեղանին մնա։ Ավիաընկերությունները հույս են դնում, որ շատերը չեն իմանա իրենց իրավունքները կամ պարզապես չեն զբաղվի դրանով՝ ու այդպես փող են խնայում։ Մի թող նրանց մարսեն այդ պատմությունը։ Դա քո իրավունքն է՝ փոխհատուցում ստանալ, և դա ավիաընկերության համար նաև «պատիժ» է՝ քեզ պատճառված անհարմարությունների համար։
Trouble Flight-ի հետ փոխհատուցում պահանջելը սուպեր հեշտ ա։ Էլ պե՞տք է պայքարել բյուրոկրատիայի հետ կամ ժամերով կախվել օդանավաընկերության հեռախոսային գծից։ Պարզապես մտիր Compensation Calculator-ը, ուղարկիր դիմումդ ու թող Trouble Flight-ը զբաղվի մնացածով — իրենք դրա համար են, վարձված՝ քո փոխարեն ընկերությունների հետ կռիվ տալու։ Հիշի՝ եթե չհաղթենք, գումար չես վճարում, այսինքն՝ ռիսկ չկա։
Ուզում ես հետ ստանալ մի լավ գումար գերծանրաբեռնված ճամփորդության համար? Տեղափոխվիր դեպի Trouble Flight, ուղարկիր պահանջդ ու սպասիր, թե ինչպես են հարյուրավոր եվրոները հայտնվում գրպանդ մեջ — ճիշտ ժամանակին՝ հաջորդ ճանապարհորդության համար կամ ուղղակի մի հաճելի բան քեզ քո “ճամփորդական սթրեսի” դիմաց։ Եվրոպական օրենքն էլ քո կողմն ա, իսկ Trouble Flight-ը կհետևի, որ ավիաընկերությունները խաղան ճիշտ կանոններով։
Մի թող, որ Բուխարեստում գերբռնված թռիչքդ քանդի տպավորությունդ։ Դիմի փոխհատուցման, ստացի մինչև €600 ու հաջորդ թռիչքիդ գնա գիտակցելով, որ նույնիսկ եթե ինչ-որ բան սխալ գնա, Trouble Flight-ը քո կողքին ա՝ ամեն ինչ ուղղելու։ Բարի ճանապարհ — ու հաճելի պահանջարկում։