Ինձ փող ե՞ն վերադարձնում, եթե օդանավը ուշանա

Ինքնաթիռի ուշացումները ոչ միայն նյարդայնացնող են, այլ կարող են խառնել ճանապարհորդության ծրագրերը, բաց թողնել թռիչքներ, ու ավելորդ սթրես բերել։ Եթե քեզ էլ հետաքրքիր է՝ «Ինքնաթիռը ուշացելա, փող ե՞ս հետ ստանում», վստահեցնում ենք՝ մենակ չես։ Ամերիկայում ու Եվրոպայում էդ հարցը ամեն օր քննարկվումա։ Հլը պարզենք՝ ո՛ր դեպքում կարաս փոխհատուցում պահանջես, ինչ օրենքներ են քեզ պաշտպանում ու ինչ ձևերով կարաս քեզ հասնողը ստանաս։

Ճանապարհորդի իրավունքները Եվրոպայում

Եվրոպան իրոք համարվումա աշխարհի ամենաարդյունավետ պաշտպանական համակարգ ունեցող տարածաշրջաններից մեկը ճանապարհորդների համար։ EC261/2004 անունով կանոնակարգ կա, որը կոնկրետ նշումա, թե ինչ իրավունքներ ունես, երբ թռիչքդ խափանվումա։ Եթե թռիչքդ 3 ժամ կամ ավել ուշանումա ու մեղքը ավիաընկերությաննա՝ իրավունք ունես փոխհատուցում պահանջելու։

Հիմա՝ ինչի վրա արժի ուշադրություն դարձնել՝

• Ուշացումներ 3 ժամից ավել՝ Եթե թռիչքիդ պատճառով նպատակակետ ես հասնում 3 կամ ավել ժամ ուշ, ու պատճառը տեխնիկական կամ գործառնական խնդիրներ են՝ կարող ես դիմել փոխհատուցման։

• Փոխհատուցման չափը՝ Թռիչքի հեռավորությունից կախված՝ կարող ես ստանալ €250-ից մինչև €600։

• Բացառություններ՝ Եթե ուշացման պատճառը եղանակնա, անվտանգային խնդիր կամ քաղաքական անկայունություն, ապա ավիաընկերությունը պատասխանատվություն չունի։

Մեկ բան կարևորա՝ այս կանոնակարգը գործումա բոլոր թռիչքների համար, որոնք սկիզբ են առնում ԵՄ տարածքից կամ իրականացվում են ԵՄ ավիաընկերությունների կողմից—even եթե թռիչքը դուրսա ԵՄ-ից։

Իսկ Ամերիկայում ո՞նց են բաները

ԱՄՆ-ում նման կոշտ օրենք չկարաաս գտնես։ Տեղական ավիաընկերությունները իրանք իրենց քաղաքականությունն ունեն, ու ամեն մեկն ուրիշ ձևա մոտենում փոխհատուցման հարցին։

Ինչ պետքա իմանաս՝

• Ուշացումներ ու վերադարձներ․ Եթե թռիչքդ հա՛յտնապես ուշանում է ու որոշես չտնել ճամփա, մեծ հավանականությամբ կարող ես հետ ստանալ տոմսիդ չօգտագործված մասը։ Բայց «հա՛յտնապես ուշացում» ասվածը ամեն ավիաընկերություն իր ձևով է հասկանում։

• Հարմարություն ու աջակցություն․ Մեկ-մեկ ավիաընկերությունները սոված չթողնելու համար սննդի վաուչեր են տալիս, հյուրանոց են ամրագրում կամ նոր թռիչք առաջարկում, բայց վստահ լինել չի լինի՝ պարտադիր չի։

• Թռիչքի նախնական ուշացում (տաքման վրա)․ Ամերիկայի Տրանսպորտի նախարարությունը օրենք ունի, որ եթե ներքին թռիչքի ժամանակ ուղևորին 3 ժամից շատ պահեն ինքնաթիռում՝ ուղիղ ասած՝ ինքնաթիռից կարող ես դուրս գալ ու ոտքերդ ձգել։

Ինչով են տարբեր Եվրոպան ու ԱՄՆ-ն

Եվրոպայում EC261/2004 օրենքով ամեն բան կոնկրետ է՝ ուշացումները պատշաճ փոխհատուցվում են։ Իսկ Ամերիկայում ամեն ավիաընկերություն իր ճամբով է գնում՝ ունի իր կանոններն ու սպասարկման խոստումները։ Եվրոպայում ճանապարհորդներն ավելի հեշտ կարող են փոխհատուցում ստանալ, մինչդեռ ԱՄՆ-ում հիմնականում ուղղակի վերադարձ են առաջարկում՝ չնայած անհարմարությանը։

Հետ վերադարձ ստանալու շանս ունե՞մ, եթե թռիչքս ուշացել է

Պարզ պատասխանը՝ այո, բայց ամեն ինչ կախված է երկրից ու կոնկրետ իրավիճակից։

Եվրոպայում, եթե թռիչքդ 3 ժամից ավել է ուշացել ու ավիաընկերությունն է մեղավոր՝ փոխհատուցում տալիս են։ Իսկ Ամերիկայում, եթե ուշացումը լուրջ է, կարող ես վերադարձ ստանալ, բայց անսահման սպասելու համար գումար չեն տալիս։ Միշտ քննի ավիաընկերության կանոնները ու տեղական օրենքները՝ հասկանաս ինչ իրավունքներ ունես։

Ինչ անել փոխհատուցում կամ վերադարձ ստանալու համար

1. Ամեն ինչ գրի առ․ Պահիր նստեցման կտրոնդ, հաշվարկների կտրոնները ու ամբողջ հաղորդագրությունները, որ ստացել ես ավիաընկերությունից ուշացման մասին։

2. Իմացիր օրենքները․ Եվրոպայի համար՝ EC261/2004-ը, Ամերիկայի համար՝ DOT-ի ուղեցույցները։

3. Կապ հաստատիր ավիաընկերության հետ․ Սկզբում դիմիր հենց իրենց՝ կա՛մ կայքի միջոցով, կա՛մ պաշտոնական բողոքով։

Հանրաճանաչ ուղղություններն ու նրանց ազդեցությունը ուշացումների վրա

Եթե գնում ես Նյու Յորքի JFK օդանավակայան, Լոս Անջելես կամ Լոնդոնի Heathrow, կպատրաստվես՝ թռիչքիդ ինչ-որ չափով հետաձգվելու։ Այդ օդանավակայանները մշտապես լիքն են։ Նույնը վերաբերում է եվրոպական քաղաքներին՝ Փարիզ, Ֆրանկֆուրտ, Ամստերդամ. հատկապես ամառային սեզոնին այստեղ ուշացումներ հաճախ են լինում։

Բանն այն է, որ ուշացումները կարող են պայմանավորված լինել եղանակային վատ պայմաններով, տեխնիկական խնդիրներով կամ նույնիսկ օդային երթևեկության վերահսկման սահմանափակումներով։ Եթե այդ ուղղություններից մեկով ես ճամփորդում, լավ է նախապես իմանաս ինչ կարող է պատահել, ու իհարկե՝ քո իրավունքները։

Վերջում մի փոքր խոսք

Թռիչքի ուշացումը կարող է խանգարել օրըդ, բայց էդ չի նշանակում՝ անօգնական ես։ Եվրոպայում կա օրենք՝ EC261/2004-ը, որը ուղևորների փոխհատուցման իրավունք է ապահովում երկար ուշացումների դեպքում։ ԱՄՆ-ում հիմնականում քեզ վերադարձնում են գումարդ, բայց եթե նորմալ ինֆորմացիա ունենաս քո իրավունքների մասին, շատ ավելորդ գլխացավ կարող ես խուսափել։

Եթե ինչ-որ բանում վստահ չես՝ դիմիր փորձագետների, որ իրոք հասկանում են ավիաընկերությունների քաղաքականություններից ու քո փոխարեն ամեն բան կանեն, որ ստանաս փոխհատուցումը կամ գոնե գումարիդ վերադարձը։

Ճամփորդի՛ր հանգիստ ու ինքնավստահ. քո իրավունքները պաշտպանված են՝ լինի դա եվրոպական թռիչք, թե Ատլանտյան օվկիանոսը հատող երթուղի։