ITA Airways Uçuş İptali: Seyahatini Nasıl Yeniden Rezervasyon Yaparsın ve Tazminat Alırsın?

ITA Airways Hakkında

ITA Airways’i, Alitalia’nın yerine geçen yeni İtalyan ulusal havayolu olarak duymuş olabilirsin. 2020’de kuruldu, 2021’de uçmaya başladı ve şimdi İtalya’nın bayrak taşıyıcısı konumunda. İtalyan hükümetine ait (Lufthansa da ortaklar arasında) ve dünya çapında 70’ten fazla noktaya uçuş düzenliyor. Merkezi, Roma’daki Fiumicino Havalimanı, ama Milano’dan da (Linate ve Malpensa) pek çok uçuş gerçekleştiriyor. En sık uçtuğu rotalar arasında Avrupa’nın büyük şehirleri ve kıtalar arası hatlar var – Roma-New York, Milano-Tokyo gibi. Kısacası, İtalya’ya gidiyorsan veya İtalya’dan ayrılıyorsan, ITA Airways ile uçma ihtimalin yüksek.

ITA Uçuşları Neden İptal Olabilir?

Uçuş iptalleri birçok sebepten yaşanabilir ve genellikle şahsi bir mesele değildir. Bazen hava şartları kötü olur (fırtına, sis, vs.), bazen havalimanında grevler olur ve uçuş iptal edilir. Bazı durumlarda teknik arızalar, ekip eksiklikleri veya operasyonel aksaklıklar havayolu şirketinin uçuşu iptal etmesine neden olabilir. Mesela ITA, uçağın beklenmedik bir tamire ihtiyacı varsa, pilot hastalanırsa ya da önceki gecikmeli bir uçuşun etkisi zincirleme şekilde diğer seferleri aksatıyorsa uçuşu iptal edebilir. Eğer iptal sebebi teknik arıza, ekip eksikliği gibi durumlar ise, genellikle havayolu hatalı sayılır ve tazminat alma hakkın olabilir. Ama hava şartları, kuş çarpması gibi “olağanüstü durumlar” havayolunun kontrolü dışında kabul edildiğinden tazminat verilmez.

İptal nedenleri:

• Uçaktaki mekanik veya teknik problemler.

• Personel eksikliği (pilot, kabin ekibi sıkıntısı veya grev).

• Operasyonel veya uçuş programında değişiklikler.

• Aşırı hava koşulları (fırtına, yoğun kar, sis) veya havalimanı/hava trafiği kontrol grevleri (genellikle tazminat verilmez).

• Diğer acil durumlar (kuş çarpması, güvenlik sorunları, vb.).

Her durumda, AB yasalarına göre havayolları sana önceden haber vermek ve sebebini açıklamak zorunda. ITA seni en az 14 gün önce bilgilendirirse, genellikle tazminat alamazsın. Ama iptal haberi iki haftadan kısa bir süre önce gelirse veya uçuş günü bildirilirse, tazminat alma hakkın olabilir. Uçuş mesafesi ne kadar uzunsa, ödenen miktar da o kadar yüksek olur (aşağıda detaylı görebilirsin).

ITA Uçuşun İptal Edildiyse Ne Yapmalısın?

Öncelikle sakin ol! İptal edilen bir uçuş can sıkıcıdır ama unutma, hakların var. İşte hemen yapman gerekenler:

1. ITA Airways ekibiyle hemen iletişime geç. Müşteri hizmetleri masasına veya kapı görevlisine git. Yasaya göre (EC 261/2004), havayolu sana ücretsiz olarak bir sonraki uygun uçuşa rezervasyon yapma seçeneği sunmalı ya da kullanılmayan biletin için geri ödeme yapmalı. Genelde ITA çalışanları seni başka bir ITA uçuşuna veya ortak bir havayolu şirketine ücretsiz olarak yönlendirmeye çalışır. Açıkça sor, seni hangi uçuşa alabileceklerini öğren.

2. Sebebini sor ve belge al. Nazikçe uçuşun neden iptal edildiğini öğren ve yazılı bir bildirim varsa fotoğrafını çek. Biniş kartını ve masraflarınla ilgili fişleri (yemek, otel) sakla. Gerekirse daha sonra tazminat için kullanabilirsin.

3. “Bakım hakkın”ı talep et. EC 261/2004 yasasına göre eğer beklemek zorunda kalırsan, ITA sana yemek, içecek ve gerektiğinde konaklama sağlamalı. Yani geceyi geçirmen gerekiyorsa yemek ve otel için kupon vermek zorundalar. Beklerken bu hizmetlerden faydalanmayı ihmal etme.

4. Tekrar rezervasyon mu, iade mi yoksa alternatif seyahat mi?

   • ITA seni bir sonraki uçuşa alabiliyorsa ve saatler uygunsa bunu kabul edebilirsin.

Bazen sorun ITA’dan kaynaklanmaz – mesela aşırı kötü hava koşulları nedeniyle iptal ederlerse, yine de sizi yeniden uçurmak veya bilet ücretinizi iade etmek zorundalar ama bu durumda tazminat alamayabilirsiniz. Her halükarda, bütün belgeleri saklayın.

Alternatif Uçuş ve Seyahat Seçenekleri

Eğer havayolunun sunduğu yeniden rezervasyon size uymuyorsa, pes etmeyin! Hedefinize ulaşmak için alternatifleri düşünün:

• Diğer uçuşlar ve havayolları: Eğer ITA ile planladığınız uçuş gerçekleşemiyorsa, ITA'nın sizi partner havayollarından (Lufthansa, Air France gibi) biriyle yeniden uçurup uçuramayacağını sorun. Eğer ITA bunu yapmazsa, başka bir havayolu ile son dakika bileti almayı düşünebilirsiniz. Avrupa içindeki uçuşlar için Lufthansa, Swiss, British Airways gibi seçenekler olabilir. Ucuz havayolları (easyJet, Ryanair, Wizz) de birçok şehre uçuş sağlar. İtalya içinde veya dışında seyahat ediyorsanız, yakınlardaki başka havaalanlarını da kontrol edin (örneğin, Roma yerine Milano veya Venedik, Floransa hatta Torino).

• Tren ve otobüsler: Avrupa’da müthiş alternatifler var! Eğer iç hat veya kısa mesafe uçuşunuz iptal olduysa, yüksek hızlı trenler (Trenitalia, Italo) ile Roma, Milano, Napoli gibi büyük İtalyan şehirlerine rahatça ulaşabilirsiniz. Ayrıca, Fransa, İsviçre, Avusturya’ya sınır ötesi trenler de var. FlixBus gibi otobüsler ve araç kiralama da işe yarayabilir. Belki biraz daha uzun sürer ama seyahatinizi kurtarabilir.

• Yakın havaalanlar veya alternatif bağlantılar: Diyelim ki Roma'dan kalkacak ITA uçağın iptal oldu. Belki Milano veya Venedik'ten benzer saatlerde bir uçuş vardır? İtalya'ya gidiyorsan, çevredeki bir ülkeye uçup (örneğin Milano'dan Zürih'e) oradan trenle devam etmek de bir seçenek olabilir. Ama toplam seyahat süresini iyi hesapla—bazen gece trenine atlamak ya da otobüsle gitmek, günlerce sonraki uçuşu beklemekten daha hızlı olabilir.

• Sigorta: Eğer seyahat sigortan varsa, sigortacını ara. Birçok poliçe, uçuş iptallerini karşılar ve ekstra masrafları geri ödeyebilir ya da alternatif rezervasyonlar için yardımcı olabilir. Harcamalarını ve yeni aldığın biletlerin fişlerini sakladığından emin ol.

Önemli olan, istediğin yere ulaşabilmek. Yol değiştirmiş olsan bile, yaşadığın sıkıntı için tazminat hakkın devam eder.

Hakların: EC 261/2004 ve Montreal Sözleşmesi

Gelelim tazminat meselesine: AB yönetmeliği EC 261/2004 kapsamında, uçuşu iptal edilen veya ciddi şekilde geciken yolcular güçlü haklara sahiptir. ITA bir AB havayolu olduğundan, EC 261 tüm ITA uçuşlarına uygulanır—AB havalimanlarından kalkışlarda ve AB'ye yapılan ITA uçuşlarında geçerlidir. Özetle:

• Yeniden rezervasyon veya iade: ITA uçuşun iptal olursa, bir sonraki uçuşa ücretsiz yönlendirilme (gerekirse başka bir havayolu ile) ya da kullanılmayan biletin tam iadesi hakkın var.

• Tazminat miktarı: Eğer ITA uçuşunu kalkıştan 14 gün veya daha kısa bir süre önce iptal ettiyse, olağanüstü durumlar (örneğin aşırı hava koşulları) olmadığı sürece nakit tazminat alma hakkın olur. Tazminat tutarı kişi başına 600€'ya kadar çıkabilir. Kesin miktar uçuş mesafesine bağlıdır:

  • Kısa uçuşlar (1.500 km'nin altında) – 250€'ya kadar.

  • Orta mesafeli uçuşlar (1.500 km üstü, AB içi) – 400€'ya kadar.

  • Uzun uçuşlar (3.500 km'nin üzerinde) – 600€'ya kadar.

  • Bildirim ve gecikme: Tazminat alabilmek için, yeni uçuşunuzun varış zamanı genellikle planlanan varış saatinden en az 3 saat geç olmalı. Ayrıca, havayolu size iki hafta veya daha fazla önceden bilgi verdiyse, çoğu zaman ödeme yapılmaz.

  Avrupa Birliği yasalarına ek olarak, Montreal Sözleşmesi (uluslararası bir anlaşma) kıtalararası uçuşlardaki kayıplarınızı karşılayabilir. İptal veya uzun gecikmelere bağlı kanıtlanmış zararlarınızı (otel masrafı, yeni bilet ücreti gibi) karşılamaya yardımcı olur, özellikle AB dışına yapılan uçuşlarda. Trouble Flight, Montreal Sözleşmesi’nin güzergahınıza uygulanıp uygulanmadığını anlamanıza yardımcı olabilir.

  Ayrıca, EC 261 kapsamında havayolu şirketleri sizi bekleme sürecinde mağdur etmemeli. Bunun anlamı, ücretsiz yemek, içecek, iki telefon görüşmesi veya e-posta hakkı ve eğer gece konaklaması gerekiyorsa otel sağlamaları gerektiği. Havalimanında bunları talep etmekten çekinmeyin!

  Trouble Flight ile Tazminat Nasıl Alınır?

  Kendi başınıza tazminat talep etmek uzun ve sıkıcı olabilir. Trouble Flight, bu süreci kolaylaştıran çevrimiçi bir hizmettir. İşleyiş şöyle:

  • Tazminat Hesaplayıcı: Trouble Flight’ın ücretsiz bir çevrimiçi aracı var. Uçuş detaylarınızı (uçuş numarası, tarih vb.) giriyorsunuz ve anında ne kadar tazminat alabileceğiniz hakkında tahmini bir rakam görüyorsunuz. Kullanımı süper basit ve size genel bir fikir veriyor. Bu rakam kesin teklif değil ama talepte bulunmaya değip değmeyeceğini anlamanızı sağlıyor.

  • Kazanamazsan, Ödeme Yapmazsın: Trouble Flight başarılı olmazsa, sen hiçbir şey ödemezsin. Kazan-kazan modeli ile çalışıyorlar. Yani, eğer tazminatını almanı sağlarlarsa, ödemeden belli bir komisyon keserler; kazanamazlarsa, sana hiçbir ücret yansımaz. Standart komisyon oranları, mahkemeye gitmeden anlaşma sağlanırsa %25 (KDV hariç), eğer mahkemelik olursa (havayolu direndiğinde) bu oran %50 (KDV dahil) olur. Tüm ücretler havayolunun ödeme yaptığı meblağdan kesildiği için sen cebinden hiçbir ödeme yapmazsın. Avrupa Birliği EC261 ve Montreal haklarını talep etmek için risksiz bir yol!

  • Tüm işlemleri onlar hallediyor: Talebini gönderdikten sonra, Trouble Flight her şeyi devralıyor: ITA Airways ile iletişime geçiyor, belgeleri hazırlıyor ve müzakereleri yürütüyor. Eğer ITA anlaşmaya yanaşmazsa, Trouble Flight hukuki süreci başlatabilir (ve eğer kaybederlerse, yine senin cebinden hiçbir ücret çıkmaz). Süreci onlar takip ediyor, sen havayolunun peşinden koşmak zorunda kalmıyorsun.

  • Gerçek ödemeler: Pratikte, müşterileri genellikle hak ettikleri tam tazminatı alıyor. EC 261 kapsamında birçok yolcu, kişi başına yüzlerce euro geri alabiliyor – doğru güzergâhta bu rakam 600€’ya kadar çıkabiliyor. Trouble Flight, mümkün olan en yüksek tazminat için bastırıyor – çoğu havayolu mahkemeyle uğraşmaktansa, doğrudan ödeme yapmayı tercih ediyor.

  Örnek: Eğer Roma-Berlin (yaklaşık 1.000 km) uçuşun iptal edildiyse ve 5 saat gecikmeli olarak yeniden planlandıysa, EC261 kapsamında kişi başına 250€ tazminat hakkın olur. Trouble Flight’ın hesaplayıcısı yaklaşık 250€ tahmin eder ve sen kabul edersen, bunu senin adına talep ederler. Anlaşma sağlanırsa, 62.50€ (%25) + KDV kesilir. Eğer ITA itiraz eder ve mahkeme sürecine girilirse, komisyon %50’ye çıkar.

  Durumu Yönetmek İçin İpuçları

  • Her şeyi belgeleyin: İptal bildirimlerini içeren e-postalar, mesajlar ya da fotoğrafları saklayın. Biniş kartlarınızı, e-biletlerinizi ve harcamalarınızın (yemek, otel) fişlerini kaydedin. Bunlar tazminat talebinizde işinize yarayabilir.

  • Nazik ama kararlı olun: Müşteri hizmetleri çalışanları da insan. Sakin olun, sorularınızı net bir şekilde sorun ve açık yanıtlar alın. Eğer işin içinden çıkamıyorsanız, "EC 261 kapsamında tazminat haklarımı öğrenmek istiyorum" gibi bir şey söyleyin.

  • Süreleri bilin: Avrupa'da genellikle tazminat talebi için 3 yıla kadar süreniz var. Ama vakit kaybetmemek en iyisi – zaman geçtikçe hatıralar silinir ve havayolları erken tepki vermeye daha yatkın olabilir.

  Yeniden rezervasyon yapıp varış noktanıza ulaşsanız bile tazminat hakkınızı unutmayın. Havayolları bazen anlık rahatlatıcı teklifler sunabilir, ancak bunlar yasal olarak almanız gereken gerçek tazminattan çok daha az olabilir. Eğer size verilen kupon yasal nakit tazminattan düşükse, kabul etmek zorunda değilsiniz.

  Tazminatınızı Kaçırmayın

  Özetle, iptal edilen bir ITA Airways uçuşu can sıkıcı olabilir, ama dünyanın sonu değil – hatta cebinize bedava para girmesi anlamına gelebilir. Uçuşunuzu yeniden ayırtın ya da iade alın, bakım haklarınızı (yemek, otel) talep edin ve tazminat haklarınızı kontrol edin. AB kuralları (EC 261/2004) yolcu başına 600€’ya kadar geri ödeme sunabilir ve Montreal Sözleşmesi ek haklar sağlayabilir.

  Unutmayın, Trouble Flight gibi hizmetler sizin gibi yolcuların haklarını korumak için var. Basit bir Tazminat Hesaplayıcı ve kazanmadan ödeme yapma politikası sayesinde denemekte hiçbir zarar yok. Birkaç dakika içinde uçuş bilgilerinizi göndererek ciddi bir ödeme alma hakkınız olup olmadığını öğrenebilirsiniz.

  Bir dahaki sefere ITA Airways uygulamanızda veya e-postanızda “Flight Cancelled” yazısını gördüğünüzde, derin bir nefes alın. Önünüzde seçenekler var – alternatif rotalar, yeniden rezervasyon ve tazminat talepleri. Bunları avantaja çevirin! Yolculuğunuz biraz değişebilir ama kesinlikle varış noktanıza ulaşacaksınız. Ve yaşadığınız tüm sıkıntılara rağmen hakkınız olan parayı bırakmamalısınız. Bol şans ve iyi yolculuklar!