
Of, tam bir sinir bozucu durum: Kapıya vardınız ya da telefonunuzu kontrol ettiniz ve British Airways uçuşunuzun iptal olduğunu gördünüz. Aile ziyareti, etkinlik katılımı ya da tatil planlarınızla ilgili hevesinizi kursağınızda bırakacak bir şey. Ama panik yapmayın, sakin olun. Yolcu olarak sizin de haklarınız var! Bu samimi rehberde, BA’den ne bekleyebileceğinizi, AB ve uluslararası kurallarla belirlenmiş haklarınızı açıklayacağız. Ayrıca Trouble Flight’in, almanız gereken tazminatı nasıl kolayca elde etmenize yardımcı olabileceğini göstereceğiz.
BA bir uçuşu iptal ettiğinde size seçenekler sunmalı. Kurallara göre, ya geri ödeme alabilirsiniz ya da varış noktanıza bir alternatif uçuş ayarlanabilir. Örneğin, BA sizi bir sonraki müsait uçuşa veya tercih ettiğiniz daha sonraki bir uçuşa yönlendirebilir. Geri ödemeyi ya da yeniden rezervasyonu seçtiğinizde, diğer opsiyon devreden çıkar. Ancak yine de iptalden kaynaklanan gecikme durumlarına bağlı olarak tazminat alma hakkınız olabilir.
BA ayrıca temel ihtiyaçlarınızı karşılamalı. Eğer havaalanında beklemek zorunda kalırsanız, yemek, içecek ve iki ücretsiz telefon görüşmesi ya da internet erişimi sağlamalıdır. Eğer geceyi geçirmek gerekirse, BA otel ve havaalanı-otel arası taksi masraflarını karşılamalıdır. Havayolu, ayrıca gecikme veya iptal nedeniyle ekstra maliyetlere katlandıysanız makul masraflarınızı (yemek veya yerel ulaşım gibi) karşılayacağını taahhüt eder. Kısacası, BA sizi yeniden rezervasyon yapmalı veya geri ödeme yapmalı ve temel ihtiyaçlarınızı (yemek, otel, iletişim) karşılamalıdır.
Resmi şartlarda ne zaman tazminat hakkı doğduğu yazıyor. Genelde tazminat alabilmek için nihai varış noktanıza üç saatten fazla gecikmeyle ulaşmanız gerekiyor ya da BA uçuşunuzu 14 günden daha kısa bir süre öncesinde iptal etmiş olmalı ve iptal nedeni BA'nın kontrolünde olan bir şey olmalı. (Büyük fırtınalar veya grevler genelde "olağanüstü durumlar" olarak sınıflandırılır ve tazminat hakkı doğurmayabilir.) Eğer BA size 14 gün veya daha fazla önceden bildirim yaptıysa, standart tazminat hakkınız olmayacaktır.
Havayolları genelde güvenlik veya operasyonel nedenlerle uçuşları iptal eder. İşte yaygın sebepler:
Hava Durumu: Fırtına, sis, kar veya şiddetli rüzgarlar uçmayı güvensiz hale getirebilir.
Teknik Problemler: Uçağın acil tamir ihtiyacı varsa ya da güvenlik kontrolünden geçemezse, BA bu uçuşu tamirler bitene veya yedek bir uçak bulunana kadar iptal edebilir.
Mürettebat Problemleri: Pilotlar ve mürettebatın katı çalışma süre sınırları var. Eğer bir mürettebat üyesi yasal uçuş sınırına ulaşırsa ya da beklenmedik bir şekilde müsait olmazsa, uçuş iptal edilebilir.
Hava Trafik Kontrol Aksamaları: Avrupa'daki grevler veya yoğunluk iptallere yol açabilir. Aslında, Eurocontrol, Fransa ve İtalya'daki Hava Trafik Kontrol grevlerinin yaklaşık 3.7 milyon dakikalık gecikme ve onlarca uçuş iptaline neden olduğunu buldu.
Havalimanı veya Güvenlik Sorunları: Bir havalimanındaki arızalar (bilgisayar çökmesi, güvenlik uyarıları) ya da ciddi personel eksiklikleri (örneğin check-in veya bagaj ekibi) uçuşları durdurabilir.
Endüstriyel Eylemler: Havalimanı veya havayolu çalışanlarının grevleri (bagaj görevlileri, bilet gişesi çalışanları vb.) uçuş planını alt üst edebilir.
Sebebini bilmek ileride işine yarayabilir. Mesela BA, hava durumu ya da grevleri bahane ediyorsa, bunu ‘olağanüstü durum’ olarak gösterebilir. Ama merak etme, yine de yeni bir uçuş hakkın var ya da ücret iadesi alabilirsin. Her zaman ne olduğunu sor ve mümkünse not al—tazminat talep ederken lazım olacak!
Eğer BA uçuşun İngiltere/AB’den başladıysa ya da orada son buluyorsa, AB Yönetmeliği 261/2004 devreye giriyor. Bu yasa, iptal edilen uçuşlarla ilgili sana bazı garantili haklar sunuyor. Tazminat miktarı mesafeye göre belirleniyor: kısa mesafeli uçuşlar (1.500 km’ye kadar) için €250, orta mesafeli uçuşlar (1.500–3.500 km) için €400 ve uzun mesafeli uçuşlar (3.500 km ve üzeri) için €600. BA hatalıysa, alabileceğin en yüksek miktarlar bunlar.
EU261 ayrıca BA’nın sana alternatifler sunmasını zorunlu kılıyor. Kullanılmayan biletin için tam iade alma hakkın var (ve gerekiyorsa kalkış noktanıza dönüş uçuşu), ya da başka bir uçuşa yönlendirilme hakkın bulunuyor. Eğer BA sana yakın zamanda kalkacak bir uçuş sunarsa ve varış süren sadece birkaç saat gecikirse, tazminatın azalabilir veya yarıya düşebilir. Ama eğer BA seni 14+ gün önceden bilgilendirirse, hiçbir ödeme yapılmaz.
EU261 kapsamı dışındaki uçuşlar (örneğin, AB dışı ülkelerden yapılan BA uçuşları) için Montreal Sözleşmesi devreye giriyor. Montreal sabit tazminatlar vermiyor; bunun yerine gerçek zararlarını (cebinden çıkan masrafları) talep edebilirsin. Gecikmeler için yaklaşık 5.346 SDR (~€6.000) kadar talepte bulunabilirsin. Pratikte, uluslararası uçuşun iptal edilirse ve Montreal kapsamında ise otel, yemek, ulaşım gibi makul masraflarını geri alabilirsin.
Eğer BA uçuşunu iptal ederse, hemen yapman gerekenler şunlar:
BA ekibiyle hemen konuşun. Önce bir görevli ya da kiosk ile iptali doğrulayın, ardından yeniden rezervasyon veya geri ödeme seçeneklerini öğrenin. Kibar ama net olun: Eğer sıkışık bir bağlantınız veya acil planlarınız varsa mutlaka söyleyin. BA sizi başka bir uçuşa almak ya da paranızı iade etmek zorunda, o yüzden süreci hızla başlatın.
Alternatifleri değerlendirin. BA size en yakın BA uçuşunu ya da yeni bir güzergah sunabilir. Eğer size uyuyorsa harika. Ama eğer uymazsa, farklı bir şehir veya havalimanı üzerinden uçup uçamayacağınızı sorun. Hiçbiri işe yaramazsa, başka güzergahları (farklı bir havayolu ya da yakındaki bir havalimanı) kendiniz araştırabilirsiniz. Örneğin, başka bir şehirden uçak yakalamak için hızlı bir tren yolculuğu saatler kazandırabilir. Eğer yeni bir bilet alırsanız, saklayın – bu masrafınızı sonradan geri talep edebilirsiniz.
Yemek ve otel imkanlarını sorun. Beklerken BA sizin rahatınızı sağlamalı. Uzun gecikmelerde yemek/atıştırmalık kuponları vermeliler ve gece kalmanız gerekiyorsa otel ile ulaşımı ayarlamalılar. Bu hizmetleri otomatik olarak sunacaklarını düşünmeyin – nazikçe görevliye sorun veya müşteri hizmetleri masasına gidip hakkınızı talep edin.
Belgeleri saklayın. Her şeyi kaydedin. İptal bildiriminin fotoğrafını çekin veya e-posta teyidi alın. Eski ve yeni biniş kartlarını ya da elektronik biletlerinizi saklayın. BA'nin iptal sebebini mutlaka yazın ya da kaydedin. Bu kanıtlar talebinizde işinize yarayacaktır. En önemlisi, tüm harcama makbuzlarınızı saklayın (otel, yemek, taksi, tren). Bu belgeler, gecikme nedeniyle yaptığınız harcamaları kanıtlar.
Alternatif ulaşım yollarına göz atın. Trenler, otobüsler ya da kiralık arabalar bazen günlerce beklemekten daha hızlı olabilir. Avrupa’nın demiryolu ve otobüs ağı oldukça geniş. Örneğin, Eurotunnel (Chunnel) bağlantısı veya feribotlar sizi İngiltere’ye hızlıca ulaştırabilir. Eğer arabayla gidecekseniz, otoyol ücretleri ve yakıt fişlerini saklayın – bunlar da geri ödenebilir.
Sakin ve tok kalın. Öncelikle kendinize iyi bakın: bir şeyler yiyin, su için ve biraz rahatlayın. Havayolu çalışanları ve diğer yolcular, nazik ve sakin biriyle daha iyi iletişim kurar. Unutmayın, BA görevlileri de size yardımcı olmaya çalışıyor (onlar da stresli olabiliyor), bu yüzden kibar davranmak süreci hızlandırabilir.
Yeniden rezervasyon yaptırdıktan veya güvenli bir şekilde yolunuza devam ettikten sonra, tazminat ya da geri ödeme talep etmeye odaklanabilirsiniz.
Eğer tazminat almaya hak kazandığınızı düşünüyorsanız, Trouble Flight süreci sizin için kolaylaştırabilir. Öncelikle, Tazminat Hesaplayıcılarını kullanın: BA uçuş bilgilerinizi girin ve anında EU261 ya da Montreal kapsamında alabileceğiniz tutarı tahmin etsin. Bu, ne bekleyebileceğinizi anlamanıza yardımcı olur.
Eğer başvuruda bulunmaya karar verirseniz, Trouble Flight “kazanırsak ödeme yaparsınız” prensibiyle çalışıyor. Bütün belgelerle ilgileniyor ve müzakereyi onlar yürütüyor. Eğer talebiniz olumlu sonuçlanırsa, Trouble Flight tazminatınızın %25’ini (KDV hariç) alır. Eğer dava açılması gerekirse, bu oran %50 olur. Yani kazanmadığınız sürece hiçbir ödeme yapmazsınız. Pratikte, ekibiniz sunduğunuz kanıtları ve yasaları kullanarak BA’dan maksimum ödemeyi alabilmeniz için uğraşır. Birçok yolcu, bireysel başvurudan daha hızlı ve tam ödeme aldığını söylüyor.
Süreç boyunca Trouble Flight sizi bilgilendirir. Yapmanız gereken tek şey, uçuş bilgilerinizi ve belgelerinizi paylaşmak – sonrasında işi onlar halleder. Talebiniz sonuçlandığında, anlaşılan kesinti sonrası tazminatınızı alırsınız.
Diğer gezginlerden birkaç ek tavsiye:
Detaylı kayıt tutun: İptali öğrenir öğrenmez, uçuş numaranızı, tarih ve rotanızı, ayrıca belirtilen nedeni hemen not edin. Gelen bildirimlerin ya da e-postaların fotoğraflarını çekin. Bu bilgiler, ileride talebinizi güçlendirir.
Havayolu ve havaalanı araçlarını kullanın: BA uygulamasını veya web sitesini (“Manage My Booking”) kontrol edin – bazen sırada beklemek yerine kendinizi daha hızlı yeniden rezerv edebilirsiniz. BA müşteri hizmetleri masası veya havaalanı kiosklarına göz atın. Ücretsiz Wi-Fi sayesinde beklerken alternatif rotaları e-posta ile sorgulayabilirsiniz.
Her makbuzu saklayın: Ekstra harcamalarınızı (yemek, taksi, otel vb.) mutlaka koruyun. BA'nın politikası “makul masrafları” kapsar, bu yüzden bu makbuzlar size geri ödemeler veya tazminat talebinizde kanıt olarak kullanılabilir.
Kibar ve sabırlı olun: Zor olabilir, ama sakin kalmak her şeyi kolaylaştırır. Kibar kalan birine havayolu personeli daha yardımcı olacaktır. Bu arada biraz rahatlayın ya da bir şeyler atıştırın - açık bir zihin durumu yönetmenize yardımcı olur.
BA sizi hızlıca yeniden rezerv edemezse, şunları düşünün:
Alternatif havaalanları: Büyük şehirlerde genellikle birden fazla havaalanı vardır. (Londra'da Gatwick, Stansted, Luton ve City, Heathrow'a ek olarak var; Paris'te Orly ve CDG; vb.) Bir havaalanında sıkıntı varsa, BA'dan sizi aynı gün başka bir havaalanı üzerinden yönlendirmesini isteyin. Oraya tren veya otobüsle gitmeniz gerekiyorsa bileti saklayın – BA makul yer taşımacılığını geri ödemelidir.
Alternatif uçuşlar: BA sana söylemese de başka havayollarına bakabilirsin. Eğer ortak bir havayolu ya da başka bir şirkette boş yer bulursan, bileti al ve sakla. Acil bir durumda BA bu masrafı karşılayabilir. Ayrıca BA'ya ortak uçuşlar veya ittifak içindeki havayolları üzerinden seni yönlendirebilirler mi diye sor. Ortak havayolu firmalarındaki boş yerleri kullanmalılar.
Kara ulaşımı: Hızlı trenler ve otobüsler Avrupa'da oldukça hızlı bir çözüm sunar. Mesela Eurostar ile Londra'dan Paris'e ya da Brüksel'e birkaç saat içinde ulaşabilirsin. İngiltere-Fransa geçişinde feribotlar veya Manş Tüneli iyi seçeneklerdir. Bazı durumlarda araba kiralayarak bir kısmını kendin sürmek mantıklı olabilir. Eğer araba kiralayıp yola çıkarsan, yakıt ve otoyol fişlerini sakla—bu masrafları da geri alabilirsin.
Planı bölmek: Bazen seyahatini parçalara ayırmak işleri kolaylaştırır. Diyelim Madrid uçuşun iptal oldu, o zaman Barcelona'ya uçup trenle devam edebilirsin. Veya büyük bir merkeze uçup oradan bağlantı yapabilirsin. Eğer bu şekilde rezervasyon yaparsan, tüm onayları sakla. Bu şekilde esnek olur ve BA'dan masraflarını geri alma şansın olabilir.
Alternatiflerine hızlıca karar ver. Ne kadar esnek olursan, varış noktanı o kadar çabuk ulaşırsın. Ve unutma: ödediğin her şeyin ve yaptığın değişikliklerin fişlerini sakla.
İptal edilen uçuşlar can sıkıcıdır ama dünyanın sonu değil! AB ve İngiltere yasaları senin yanında—eğer iptal senin hatan değilse, destek ve hatta nakit ödeme alma hakkın var. Yukarıdaki adımları izle: organize ol, ihtiyacın olan desteği al ve kanıtlarını sakla. Böylece alabileceğin en iyi tazminatı maksimum seviyeye çıkarırsın.
En önemlisi, unutma ki havayolu şirketiyle tek başına mücadele etmek zorunda değilsin. Trouble Flight işini kolaylaştırmak için burada. Onların ekibi, başvuru detaylarını senin yerine halleder, sen ise sadece seyahatine odaklanırsın. Akıllıca seyahat et: sakin kal, haklarını bil ve mevcut desteklerden yararlanarak hak ettiğin tazminatı al. Güvende kal, iyi yolculuklar!